پادکست صفر تاصد چک صیاد
- چک صیادی چیست و مراحل دریافت آن چگونه است؟ در آبان سال ۱۳۹۷طبق قانون جدید چک، نوع جدیدی از چک به نام چک صیاد جایگزین دسته چک های قدیمی شد. در قانون جدید چک برای جلوگیری از کلاهبرداری های رایج به وسیله چک و همچنین چک های برگشتی، قوانین سختگیرانه ای وضع شده است؛ به همین دلیل چک صیادی نسبت به چک های قدیمی از امنیت و ضمانت اجرای بالاتری برخوردار شده است.
در گذشته فرآیند صدور چک برعهده شعب بانک بود و برای دسته چک صرفا کافی بود با مراجعه به بانکی که در آن حساب دارید اقدام به دریافت درسته چک کنید. با توجه به خیل عظیم پرونده چک های برگشتی در دادگاه ها، بانک مرکزی اقدام به حذف قدرت شعب بانک در صدور چک کرد و از سال ۱۳۹۷ صدور دسته چک مستقیماْ تحت نظارت بانک مرکزی درآمد.
تعریف چک صیاد
به چک هایی در سامانه صیاد و زیر نظر بانک مرکزی صادر می شوند اصطلاحاْ چک صیادی گفته می شود. در ادامه این مطلب به سامانه صیادی و نحوه استعلام چک و ثبت چک در سامانه صیادی خواهیم پرداخت؛ با ما همراه باشید.
سامانه صیاد
واژه صیادی مخفف عبارت صدور یکپارچه الکترونیکی چک می باشد. همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، هدف از ایجاد این سامانه، متمرکز کردن فرآیند صدور دسته چک های بانکی از سوی بانک مرکزی است. از سال ۹۷ که سامانه صیادی رونمایی شد، اینگونه تصور می شد که دیگر مشکل چک های برگشتی حل شده اما اینطور نبود! با وجود چک صیادی هنوز آمار چک های برگشتی بالا بود؛ تا اینکه در اردیبهشت سال ۱۴۰۰ صدور چک در وجه حامل ممنوع و ثبت چک در سامانه صیادی الزامی شد. امکان استعلام ثبت چک در سامانه صیادی قطعه گمشده این پازل بود. با اجرای این طرح، آمار چک های برگشتی و کلاهبرداری هایی که بواسطه چک پیش از این صورت می گرفت به شدت کاهش یافت.
قانون جدید چطور جلوی چک برگشتی را می‌گیرد؟
اعتبار سنجی افراد پیش از دریافت دسته چک توسط بانک مرکزی و عدم امکان صدور چک بیشتر از مبلغ اعتبار شخص از مواردی است که در کاهش چک های برگشتی نقش داشته است. همچنین طبق قانون جدید چک تمامی حساب های شخص به دسته چک او متصل است و اگر حساب اصلی شخص خالی باشد بانک می تواند از سایر حساب های او در همان بانک اقدام به برداشت وجه معادل مبلغ چک بکند.
ویژگی های امنیتی چک صیادی
- با اختصاص یک شناسه منحصر به فرد به هر برگ چک امکان استعلام و پیگیری وضعیت چک وجود دارد.
- استفاده از طرح های مخفی در چک که به راحتی قابل مشاهده اند اما قابل جعل نیستند.
- چاپ برجسته سری و سریال چک
- در خمیر کاغذ چک صیادی از تصاویر سه بعدی و نشان چاپخانه دوتی ایران استفاده شده که در زیر نور مشخص می شود.
- استفاده از مرکب مشکی فلورسنت در چاپ شماره سریال ها باعث می شود زیر نور فرابنفش به رنگ سبز تیره دیده شود.
- استفاده از مواد خاص در کاغذ چک صیادی که در صورت تماس با مواد شیمیایی واکنش نشان می هد.
نحوه دریافت دسته چک صیادی
دریافت چک صیادی به این صورت است که فرد متقاضی دریافت دسته چک با مراجعه به یکی از شعب بانکی که در آن حساب دارد، ثبت اولیه درخواست صدور چک را انجام می دهد و در صورت تایید رئیس شعبه درخواست او به منظور استعلام، به سامانه صیادی بانک مرکزی ارسال می شود. پس از انجام بررسی ها لازم توسط بانک مرکزی، چنانچه شخص متقاضی واجد شرایط دریافت دسته چک باشد، درخواست وی به گروه صدور چک برای انجام مراحل چاپ چک و ارسال دسته چک ارجاع داده می شود.
مدارک لازم جهت دریافت دسته چک صیادی
اولین شرط برای اقدم به دریافت دسته چک صیادی، داشتن یک قرض الحسنه جاری است؛ این حساب باید حداقل ۲سال قدمت داشته باشد. همچنین متقاضی باید فاقد هرگونه بدهی غیر جاری و چک برگشتی باشد. مراحل دریافت چک صیادی برای اشخاص حقوقی و حقیقی یکسان است اما ممکن است در مدارک مورد نیاز تفاوت هایی باشد. در ادامه به مدارک مورد نیاز افراد حقیقی و حقوقی خواهیم پرداخت.
مدارک مورد نیاز برای اشخاص حقیقی
- کپی از تمام صفحات شناسنامه
- کپی از تمام مدارک شغلی
- در صورت مستاجر بودن یک کپی از اجاره نامه همراه داشته باشید.
- یک قطعه عکس
- قبض آب ویا برق برای تایید کد پستی و نشانی محل سکونت
- همراه داشتن معرف
مدارک مورد نیاز اشخاص حقوقی
اولین شرط دریافت چک صیادی برای اشخاص حقوقی این است که شرکت اشخاص حقوقی حداقل ۱۰ سال سابقه فعالیت داشته باشد و در طی این ۱۰ سال محل شرکت بیش از ۲ بار تغییر نکرده باشد. در ادامه به سایر مدارک مورد برای اشخاص حقوقی خواهیم پرداخت:
- حساب جاری که ۲ سال از افتتاح آن گذشته باشد
- سپرده بند مدت به اعتبار حداقل پنجاه میلیون ریال
- اصل و کپی اساسنامه شرکت
- اصل و کپی شناسنامه اعضای هیئت مدیره شرکت
- تایید رسمی امضای صاحبان امضای مجاز شرکت
- تکمیل فرم افتتاح حساب با امضای صاحبان امضای مجاز شرکت
نحوه استعلام چک صیاد
برای استعلام چک صیاد روش های مختلفی وجود دارد در ادامه به برخی از آنها خواهیم پرداخت.
استعلام چک صید از طریق وبسایت:
برای استعلام چک صیاد می توانید به نشانی www.cbi.ir/EstelamSayad/ مراجعه کنید.
استعلام پیامکی چک صیاد
به راحتی می توانید با ارسال یک پیامک به سرشماره ۴۰۴۰۷۰۱۷۰۱ وضعیت اعتباری صادر کننده چک، تایید چک، انتقال چک و سایر فرآیند های مربوطه را انجام دهید.
کدهای دستوری برای استعلام پیامکی به شرح زیر است:
استعلام چک با پیامک:
برای استعلام چک با پیامک کافیست کد دستوری زیر را به سر شماره ۴۰۴۰۷۰۱۷۰۱ پیامک کنید:
تایید چک با پیامک:
برای تایید چک با پیامک کافیست کد دستوری زیر را به سر شماره ۴۰۴۰۷۰۱۷۰۱ پیامک کنید:
*5*کدملی*شناسه ۱۶ رقمی چک #
انتقال چک صیادی
انتقال چک با پیامک:
برای انتقال چک با پیامک کافیست کد دستوری زیر را به سر شماره ۴۰۴۰۷۰۱۷۰۱ پیامک کنید:
*7*کدملی*شناسه ۱۶ رقمی چک* کد ملی گیرنده جدید #
رنگ بندی وضعیت اعتباری صادر کننده چک صیادی
پس از استعلام وضعیت اعتباری صادر کننده چک، وضعیت اعتباری صادر کننده چک با یکی از رنگ های زیر به شما اعلام میشود:
- وضعیت سفید: صادر کننده چک هیچگونه چک برگشتی نداشته و یا اگر داشته تمام آنها رفع سوء اثر شده.
- وضعیت زرد: صادر کننده چک دارای یک فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۵۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.
- وضعیت نارنجی: صادر کننده چک دارای دو الی چهار فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.
- وضعیت قهوه‌ای: صادر کننده چک دارای ۵ تا ۱۰ فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.
- وضعیت قرمز: صادر کننده چک دارای بیش از ۱۰ فقره چک برگشتی یا بیش از مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.
ثبت چک در سامانه صیاد
همیشه کمی بعد از تصویب قانون جدید شاهد افزایش کلاهبرداری و سوء استفاده از عدم آگاهی افراد نسبت به قانون جدید هستیم. بر اساس قانون جدید چک شخص صادر کننده چک حتما باید چک را در سامانه صیاد ثبت کند و گیرنده چک هم حتما باید دریافت چک را در سامانه صیادی تایید کند. توجه داشته باشید که اگر چک دریافتی در سامانه صیاد ثبت نشده باشد امکان نقد کردن چک و برگشت زدن آن وجود نخواهد داشت. همیشه پیش از دریافت چک اطمینان حاصل کنید که چک در سامانه صیادی ثبت شده باشد در غیر این صورت در دریافت چک خودداری کنید. در ادامه این مطلب به آموزش ثبت چک در سامانه صیاد می پردازیم.
انواع روش های ثبت چک در سامانه صیاد:
ثبت چک با پیامک:
برای ثبت چک با پیامک کافیست کد دستوری زیر را به سر شماره ۴۰۴۰۷۰۱۷۰۱ پیامک کنید:
*کدملی* شناسه ۱۶ رقمی چک* تاریخ * مبلغ به ریال * کد ملی گیرنده #
برگشت زدن چک صیادی
برای برگشت چک صیادی بسته به شرایط می توانید از یکی از ۴ روش زیر اقدام کنید:
- اقدام از طریق اجرای ثبت
- اقدام از طریق دعوای کیفری
- اقدام از طریق دعوای حقوقی
- اقدام از طریق اجرای مستقیم
در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر، مقاله هرآنچه باید درباره روش ها و دستورالعمل های وصول چک بدانید را مطالعه کنید.
سخن پایانی
در سال های اخیر نوع تازه‌ای از چک، موسوم به چک صیادی، تحت کنترل بانک مرکزی رو نمایی شد تا از چک‌های برگشتی، کلاهبرداری بواسطه چک و صدور چک در وجه حامل جلوگیری شود. چک صیادی با ویژگی‌هایی نظیر شناسه منحصر به فرد صیاد، سطح بالایی از اعتبار، قابل اجرا بودن به صورت مستقیم و نیاز به ثبت در سامانه صیاد، از چک‌های پیشین متمایز است. تمامی مراحل ثبت، دریافت، و انتقال چک صیادی نیازمند ثبت در سامانه صیاد می‌باشد.
