پادکست جرم عدم ابطال شناسنامه متوفی
شناسنامه سندی مهم در تمام جهان به خصوص کشور ایران است. شناسنامه بیانگر هویت فردی و نسبی یک شخص است که ابعاد اجتماعی و قانونی فرد نیز محسوب می شود. تبعیت یک کشور مترادف با داشتن شناسنامه یا سجلی آن کشور است. در این مقاله قصد داریم درباره جرم عدم ابطال شناسنامه متوفی و مراحل ابطال شناسنامه را بررسی کنیم؛ همراه ما باشید.
محل صدور و ابطال شناسنامه
مطابق قوانین جمهوری اسلامی ایران، صدور حکم قانونی تولد و صدور شناسنامه آن به عهده سازمان ثبت احوال کشور می باشد و به تبع آن محل ابطال شناسنامه نیز به عهده همان سازمان می باشد.
قانون ثبت احوال توسط مجلس شورای ملی در 16/4/ 1355 تدوین و در 18/10/1368 توسط مجلش شوای اسلامی اصلاحات پذیرفت. بر اساس بند الف، ماده 1 وظایف این سازمان، ثبت ولادت و صدور شناسنامه به عهده آن نهاد گذاشته شده است. همچنین بر اساس بند اب همان ماده، ثبت واقعه وفات و صدور گواهی وفات مجدداً بر عهده سازمان ثبت احوال کشور است. در واقع این قانون جرم عدم ابطال شناسنامه یا سجلی را تعریف و تبیین نموده است.
چه کسانی به لحاظ قانونی گزارش وفات متوفی را اعلام می کنند
- ماموران دولت و کارکنان ارگان هایی چون قبرستان ها و بیمارستان ها،مقامات نظامی و قضایی
- گروه های امداد و نجات
- صاحب مکانی که فرد در آن فوت کرده است.
- خانواده و فامیل های متوفی
مطابق قانون، افراد غیر دولتی گزارش دهنده فوت نباید کمتر از 18 سال سن داشته باشند که این مساله استثناتی دارد که تمامی مراحل حقوقی و یا بهتر بگوییم گرفتن حق زندگی تان با مشاوران موسسه حقوقی دادخواهان مجد در تماس و ارتباط باشید. دادخواهان مجد تنها دنبال اعاده حقوق شما نیست بلکه حق و گرفتن حق، موضوعی است که باید نسل به نسل به عنوان فرهنگ تمدنی انتقال یابد و این حق است که رفاه می آورد. رفاه انسان یکی از استراتژی های موسسه حقوقی دادخواهان مجد است.
مراحل و مدارک لازم برای ابطال یا باطل کردن شناسنامه متوفی
چنانچه بیان شد،وفات یا مرگ هرکسی می بایست حداکثر به مدت ده روز به مامورین و نمایندگان اداره ثبت احوال اعلام شود که روز وفات و تعطیلی بعد از وفات در این ده روز محاسبه نمی‌شود. همچنین اگر متوفی در حین مسافرت فوت شده باشد، زمان مذکور احتساب خواهد شد.
اداره ثبت احوال، وفات متوفی را در دفتر ثبت کل وقایع و سجلی وی ثبت و امضاء نماید. گواهی وفات به شخص درخواست کننده تسلیم می گردد.
مدارک مورد نیاز جهت ابطال شناسنامه یا سجلی متوفی
فردی که درخواست ابطال شناسنامه متوفی را را پیگیری می نماید، قبل از اینکه به اداره ثبت احوال شهرستان یا محل اقامت خود مراجعه نماید می بایست اسناد ذیل را به همراخ خود حمل نماید:
- شناسنامه یا سجلی متوفی
- کارت ملی متوفی
- گواهی ادارات مرتبط مانند بیمارستان، قبرستان و یا مقامات نظامی و قضایی
- اگر امکان تهیه مدارک فوق نبود که در روستا ها و مناطق عشایری این مسئله بیش از همه جا رایج است می بایست دو نفر شاهد بالغ به همراه مدارک هویتی آنها به ثبت احوال مراجعه نماید.
اگر سجلی یا شناسنامه متوفی گمشده و یا مفقود شده است چه کار باید کرد
مفقود شدن سجلی دلیل متقاعدکننده ای برای انصراف از تعقیب و پیگیری ابطال شناسنامه متوفی نیست، چراکه قانون ثبت احوال به دنبال فقط سوء استفاده نیست بلکه آمار و ارقام وفات یافتگان بخشی از وظایف قانونی این سازمان می باشد. در صورت مفقود شدن شناسنامه متوفی، نزدیکان این شخص می بایست مطابق سایر موارد مشابه در دست داشتن اسناد فوت به دادگاه مراجعه نموده و از طریق مجرای قانونی نسبت به این امر اقدام نمایند. لذا دادگاه نامه‌ای جهت صدور شناسنامه المثنی و ابطال شناسنامه را به اداره ثبت احوال مربوطه اعلام می نماید.
جرم افرادی که از ابطال شناسنامه متوفی خودداری نمایند
مطابق ماده 3 قانون تخلفات و جرائم مرتبط با سجلی و شناسنامه که مصوب 10/5/1370 مجمع تشخیص مصلحت نظام می باشد، اگر افرادی که وظیفه ابطال شناسنامه را به عهده دارند، به وظیفه قانونی خود عمل ننمایند، مکلف به پرداخت جزای نقدی به مبلع 50000ریال( پنجاه هزار ریال) تا 300000 ریال (سیصدهزاریال) محکوم می شوند ولی در صورت تکرار یعنی عدم مراجعه به دفتر ثبت احوال جهت ابطال یا همان باطل کردن سجلی متوفی اقدام ننمایند، به حداکثر مجازات مدنظر این ماده قانون محکوم خواهند شد.
در مورخه 25/12/1399 مبلغ فوق یا همان جزای نقدی ماده مورد نظر به تصویت هیات وزیرات تغییر یافته است و در نتیجه آن این مبلغ به دو تا ده میلیون ریال تعدیل گردیده است.
البته ذکر این نکته بسیار ضروری می باشد که افرادی که در مورد وفات یا ولادت شخصی شهادت دروغ یا غلط بدهند مطابق ماده 2 قانون تخلفات شناسنامه به حبس از 91 روز تا یک سال محکوم می شوند و یا به جزای نقدی بیست میلیون تا هفتاد میلیون ریال محکوم می شوند.
این اشخاص شامل عنواین ذیل هستند:
- شخص یا اشخاصی که در مورد روز ولادت یا وفات خلاف واقعه عمل نمایند.
- افرادی که بعد از سن 18 سالگی عالماً و عامداً از شناسنامه خود و یا از سجلی فرد زنده و یا متوفی سوء استفاده نموده است و یا حتی شناسنامه خود را عامداً در اخیار سوء استفاده کنندگان قرار داده است محکوم به مجازات فوق هستند.
- پزشک و ماما و هر کسی که در تنظیم سند ولادت و وفات مرتبط هستند، تصدیق یا گواهی خلاف واقع بدهد.پ
- و حتی افرادی که در مورد ولادت و وفات خلاف واقعه شهادت داده و شهادت آنها در دفتر ثبت احوال سند شده باشد.
با نکات حقوقی ارث بیشتر آشنا شوید
ضرورت ابطال شناسنامه متوفی چیست
شاید در نگاه اول این طور به نظر می رسد که صرفاً یک سخت گیری قانونی و اداری است، ولی این طور نیست چراکه شناسنامه متوفی حتی بعد از فوت هم می توانند مشکل گشا و یا سندی برای تخلف باشد. به عبارت دیگر شناسنامه فرد فوت شده دارای بار حقوقی می باشد و حتی زمان فوت دقیق او نیز در بسیاری از موارد مهمتر از زمان حیات وی برای برخی از نهادهای اقتصادی و نظامی و کیفری اهمیت دارد.
ابطال یا باطل کردن شناسنامه یا همان سجلی قدیم برای تعیین و تکلیف دارایی های آن مرحوم یا مرحومه بسیار حیاتی است چراکه انحصار وراثت برای تعیین میزان اموال ورثه مهم است. البته این مساله فقط به موضوع اقتصادی هم برنمی گردد چراکه احتمال سوء استفاده از شناسنامه در موارد بیشماری وجود دارد که برخی از انها جنبه غیر اقتصادی دارند. برای مثال واگذاری شناسنامه متوفی حتی به غیر جهت استفاده نیز جرم محسوب شده و مطابق ماده 15 قانون تخلفات و جرائم سجلی و شناسنامه فرد متخلف به پرداخت جزای نقدی و حبس محکوم می شود.
سخن پایانی
شناسنامه همانطور که در زمان حیات فرد اهمیت دارد و بخشی از هویت شخص و خانواده و تبار و شجره ایشان می باشد بعد از مرگ نیز می بایست مراحل و روال قانونی خود را جهت هویت بخشی به وجود ان متوفی در دفتر استاد اداره ثبت احوال کشور به عنوان سندی ماندگار ابطال گشته و بایگانی ابدی یاران غایب آن کشور گردد.
اما سخنی پایانی این است که موسسه حقوقی دادخواهان مجد برای شما آرزوی سعادت و اعاده حق و حقوق می نماید. همواره استراتژی اصلی ما این است که در کنار شما، تمام مسائل حقوقی اعم از ملکی و غیره را متقبل شده تا شما عزیزان آرامش و رفاه را تجربه نمائید.
