همانطور که میدانید حق انتفاع از معابر شهری متعلق به همه مردم است. لذا هیچ کس از لحاظ حقوقی حق آن را ندارد که آن را مسدود کند و یا با تجاوز به معابر شهری از آن نفع ببرد. چطور می شود که پرونده ای تحت عنوان تجاوز به به معابر شهری در کمسیون ماده 100 شهرداری مطرح می شود؟ با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
زمین خواری چیست ؟
شاید خیلی از ماها در روزنامه ها و یا رسانه ها خبر‌های زیادی در خصوص فساد اقتصادی در حوزه املاک و مستغلات در زمین خواری دیده باشیم. ابتدا باید بدانیم در اصطلاح حقوقی زمین خواری به چه معناست ؟
براساس قانون، تصرف اراضی دولتی یا شخصی از طرف اشخاص یا مراجع و سوء استفاده از ملک زمین خواری نام دارد. زمین‌خواران با نفوذی که دارند و با شناخت خلاء‌های بروکراسی اداری به سوء استفاده از ملک میپردازند. اما آیا تجاوز به معابر شهری هم نوعی زمین خواری محسوب می شود یا این دو مقوله از هم جدا هستند ؟
تبصره 6 ماده 100 قانون شهرداری
مطابق این تبصره در قانون ماده 100 شهرداری ، مالکین موظف هستند در هنگام تخریب و نوسازی ملک خود رعایت برهای اصلاحی را انجام دهند. رعایت برهای اصلاحی بر اساس پروانه ساختمان یا طرح های مصوب شهرداری صورت میپذیرند. اما چنانچه این برهای اصلاحی رعایت نشود و یا حتی سانتیمتری هم نسبت به آن تخلف شود تجاوز به معابر شهری رخ داده است. در صورتی که این موضوع نادیده گرفته شود و اعمال قانون صورت نگیرد میتوان آن را زمین خواری محسوب کرد.
رعایت برهای اصلاحی به چه معناست ؟
منظور قانون‌گذار از عدم رعایت برهای اصلاحی یا همان تجاوز به معابر شهری عدم عقب نشینی ملک میباشد. واژه تجاوز به عدم عقب نشینی اطلاق می شود. چرا که از لحاظ حقوقی تجاوز مشمول عناوین کیفری همچون تصرف عدوانی می شود. بنابراین در هنگام ساخت و ساز سازنده یا مالک باید طبق پروانه ساخت نسبت به عقب نشینی ملک خود اقدام نماید. شهرداری موظف است در زمان صدور پروانه ساختمانی و پایان کار ساختمانی و مستند به آنها حریم ملک مالک را مشخص کند تا حتی سانتی متری تجاوز به معابر شهری صورت نگیرد.
در صورتی که برخلاف پروانه یا بدون پروانه ساخت سازنده به معابر شهری تجاوز کند یا برهای اصلاحی را رعایت نکند شهرداری موظف است از ادامه ساخت و ساز جلوگیری کند و پرونده را به کمسیون ماده 100 شهرداری ارسال کند.
شایان ذکر است اگر مالک ملک در حال حاضر نیاز به نوسازی یا بازسازی نداشته باشد و اقدامی برای آن انجام ندهد و شهرداری قصد اجرای طرح تعریض مصوب در طرح جامع را داشته باشد باید خسارت میزان اصلاحی را به مالک بپردازد. اگر میزان اصلاحی مساحتی باشد که عملاً احداث بنا در باقیمانده پلاک کمتر از حد نصاب قانونی و صدور پروانه برای ساخت آن ممکن نباشد در این صورت شهرداری مکلف می باشد کل مساحت اعم از اصلاحی و باقیمانده را تملک و بهای آن را بپردازد.
آیا اگر مالک سازه، تقاضای تخریب و بازسازی ملک را داشته باشد، مستحق دریافت خسارت برای میزان اصلاحی خواهد بود یا خیر؟
طبق اظهارات شعبه ۳۱ دیوان، به علت تکلیف مالک جهت رعایت برهای اصلاحی، در زمان نوسازی، درخواست اثبات استحقاق بهای ملک تملک شده قابل رسیدگی نمیباشد. بنابراین الزام به عقب نشینی یا رعایت برهای اصلاحی ناشی از اجرای طرح های عمومی یا عمرانی بدون پرداخت ثمن ملک مورد تملک یا غرامت و منوط نمودن صدور جواز ساخت به رعایت عقب نشینی مطابق طرح عمومی یا عمرانی جایز نبوده و مغایر قواعد لاضرر و تسليط و قانون اصول ۴ و ۲۲ قانون اساسی و مواد ۳۰ و ۳۱ و ۳۰۳ و ۳۰۸ و ۳۱۱ و ۳۱۵ و ۳۲۷ و ۳۳۱ قانون مدنی و مقررات ماده واحده قانون تعیین وضعیت املاک واقع در طرحهای دولتی و شهرداریها مصوب ۱۳۶۷ با اصلاحات بعدی و آرای وحدت رویه شماره ۱۷۲-۱۷۳ مورخ ۲۷/۵/۸۱ و ۱۴۹۱ مورخ ۱۴/۱۲/۸۶ و ۱۴۴۰ مورخ ۷/۱۲/۸۶ و ۱۳۳ مورخ ۳۰/۳/۹۰ و ۱۴۷ مورخ ۳۰/۲/۹۲ و ۲۱۰ مورخ ۲۷/۲/۹۲ و ۴۵۴ و ۴۵۰ مورخ ۱۵/۷/۹۲ و رای شماره ۱۲۳۲-۶/۱۱/۹۴ هیات عمومی دیوان عدالت اداری بوده است.
شهرداری مکلف است با رعایت قانون نحوه تقویم ابنیه املاک و اراضی مورد نیاز شهرداریها مصوب ۱۳۷۰ و قانون تعیین وضعیت املاک واقع در هر دولتی و شهرداری مصوب ۱۳۶۷ با اصلاحیه های بعدی در صورت تحقق و اجتماع شرایط قانونی لازم نسبت به تملک اراضی و املاک واقع در طرح های دولتی و شهرداری ها با واگذاری زمین معوض و یا پرداخت بها روز ملک فارغ از میزان مساحت واقع در طرح اقدام نمایند.
که موارد زیر در کمسیون ماده 100 پیش بینی می شود :
برای مطالعه تکمیلی راجع به کمیسیون ماده 100 شهرداری ها
- در صورت ضروری نبودن قلع ، کمیسیون رای به حکم به جریمه می دهد.
- شهردرای مکلف است نسبت به وصول جریمه از سازنده یا مالک ملک اقدام کند.
- اگر مالک یا سازنده نسبت به پرداخت جریمه تجاوز خود اقدام نکند رای مجددا به کمسیون ماده 100 ارجاع می شود. حالا شهردرای با حکم تخریب اقدام به تخریب ساختمان می نماید.
برای دریافت مشاوره رایگان در حوزه های مختلف حقوقی میتوانید با شماره تماس بگیرید. همچنین برای درخواست مشاوره رایگان میتوانید با تکمیل فرم مشاوره رایگان از وکلای ما بخواهید تا در کوتاهترین زمان با شما تماس بگیرند.
