مهریه به عنوان یک حق مالی و قانونی زن محسوب می‌شود که پس از امضاء و ثبت عقدنامه در دفاتر اسناد رسمی، شوهر موظف به پرداخت آن می‌باشد. اما در صورتی که شوهر با وعده‌ها یا بهانه‌های مختلف رضایت زن را برای بخشیدن مهریه جلب کرده و سپس به تعهدات خود عمل ننماید، این اقدام به عنوان فریب در بخشش مهریه شناخته می‌شود و زن می‌تواند با مراجعه به مراکز قضایی، شکایت رجوع از بخشش مهریه را مطرح کند.
فریب در بخشش مهریه یک مسئله حقوقی حساس است که زمانی به وقوع می‌پیوندد که شوهر، زن را با وعده‌های مختلف متقائد به بخشیدن مهریه می‌کند. اما پس از بخشیده شدن مهریه، شوهر به تعهدات و وعده‌های خود عمل نکند، در نتیجه زن از تصمیم خود پشیمان شده و برای ابراز پشیمانی و دریافت مجدد مهریه، به مراجع قانونی مراجعه می‌نماید. مفهوم رجوع از بخشش مهریه اصطلاحی است که در حقوق مدنی مطرح می‌شود و به عنوان یک شکل از فریب در بخشش مهریه شناخته می‌شود.
لذا در این گفتار به بررسی موضوع فریب در بخشش مهریه و پیامد های آن به تفصیل میپردازیم.
شما همچنین میتوانید برای دریافت اطلاعات بیشتر با شماره تماس های موجود در وبسایت تماس حاصل نمایید.
روش های بخشیدن مهریه
روش‌های بخشیدن مهریه می‌توانند بسته به شرایط، متفاوت باشند. لذا باید توجه داشت که انتخاب روش بخشیدن مهریه می‌تواند در رجوع یا بازگشت از بخشیدن آن بسیار تأثیرگذار باشد.
به عنوان مثال، در روش هبه مهریه یا بذل مهریه، زن با رضایت مهریه خود را بخشیده و امکان بازگشت از مهریه بخشیده شده و پس گرفتن آن وجود دارد. اما در روش‌هایی مثل اقرار به وصول یا دریافت مهریه در دفاتر اسناد رسمی و ثبت آن، یا ابراء مهریه، امکان رجوع یا بازگشت از بخشیدن مهریه برای زن فراهم نیست و زوج نمی‌تواند مهریه خود را از شوهر یا شوهر سابق پس بگیرد.
بنابراین، دقت و توجه به روال قانونی در هنگام بخشیدن مهریه و انتخاب روش مناسب، می‌تواند شرایط رجوع یا بازگشت از مهریه بخشیده شده را برای زن فراهم کند. در غیر این صورت، امکان بازگشت از مهریه بخشیده برای زوج وجود ندارد. در ادامه به روش‌های بخشیدن مهریه به صورت مختصر اشاره می‌شود:
اقرار به وصول (دریافت) مهریه:
زمانی است که زن به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده و اقرار نامه‌ای مبنی بر دریافت مهریه خود را تنظیم نماید. پس از تنظیم این سند در دفتر اسناد، زوج اقرار می‌کند که همه مهریه خود یا بخشی از آن را دریافت کرده و طلبی از شوهر خود به عنوان مهریه ندارد.
هبه مهریه:
هبه به معنای بخشیدن حق یا هدیه یک مال یا دارایی به شخص دیگر می‌باشد. در این روش، زوج با مراجعه به دفاتر اسناد، سند هبه مهریه را با رضایت و اختیار خود امضا می‌کند.
بذل مهریه:
در بذل مهریه، زن بخشی از مهریه را به دلیل کراهت از زندگی مشترک با مرد، بخشیده و بقیه مهریه بدون مقابله به شوهر تعلق می‌گیرد.
ابراء مهریه:
در این روش، زوجه بدون نیاز به همراهی یا رضایت مرد به دفاتر ثبت اسناد مراجعه کرده و سند ابراء مهریه را تنظیم و ثبت می‌نماید، به این ترتیب تعهدی نسبت به پرداخت مهریه بر عهده مرد باقی نمی‌ماند و امکان رجوع زن برای پس گرفتن مهریه بخشیده شده وجود ندارد.
فریب در بخشش مهریه
بر اساس اصول قانونی، زن پس از عقد نکاح به عنوان مالک مهریه شناخته می‌شود و حق دارد آن را مطالبه یا حتی ببخشده، اما بخشش مهریه همراه با عواقب خاصی همراه است که از جمله آن‌ها می‌توان به عدم امکان مطالبه مجدد مهریه توسط زن اشاره کرد، مگر در شرایط استثنایی که پشیمانی زن پس از بخشش مهریه ممکن است.
به هر حال، برخی از آقایان، به منظور محروم کردن زنان، از این حق قانونی و مشروع، به طور فریب‌آمیز استفاده می‌کنند؛ به نحوی که زن بدون داشتن قصد و رضایت، به بخشش مهریه پرداخته و این اقدام به دنبال اعمالی است که مرد، با انجام دادن آن‌ها، زن را فریب می‌دهد. به عنوان مثال، مرد ممکن است با ادعای عدم توانایی مالی برای پرداخت مهریه یا تهدید به انجام اقدامات خاص، زن را متقاعد به بخشش مهریه کند.
در نتیجه، فریب در بخشش مهریه به معنای انجام اقدامات فریب‌آمیز توسط مرد است که به منظور وادار کردن زن به بخشش مهریه انجام می‌شود.
شرایط تحقق فریب در بخشش مهریه به چه صورتی است؟
فریب دادن به معنای گول زدن شخص دیگری است، که از طریق اقداماتی منجر به گمراهی او می‌شود و در نتیجه، فرد فریب خورده، اقدامات مورد نظر فرد فریبکار را انجام می‌دهد. در اینجا، به شرایط تحقق فریب در بخشش مهریه میپردازیم.
اول، یکی از شرایط مهم تحقق فریب در بخشش مهریه، شرط مادی است که باید مرتبط با موضوع مهریه باشد. به عبارت دیگر، زن باید به دلیل اقدامات یا وعده‌های مادی متقاعد شود که مهریه را بخشیده و حق و حقوق خود را صرف نماید؛ مثلاً اظهاریه‌ای که می‌گوید پس از بخشش مهریه، مرد حاضر است حضانت فرزندان را به زن واگذار کند.
دوم، قصد لازم به منظور فریب دادن باید وجود داشته باشد، به عبارت دیگر، مرد باید با آگاهی و عمد به دلیل اقدامات خاص، زن را به بخشش مهریه فریب دهد و بداند که قصد دارد تعهدات خود را نپذیرد؛ بنابراین، این شرط از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و می‌تواند موجب ایجاد شرایط لازم برای رجوع از بخشش مهریه توسط زن شود.
حکم قانون در مورد فریب در بخشش مهریه
آیا قانونی برای فریب دادن در بخشش مهریه وجود دارد؟ آیا پشیمانی پس از بخشیدن مهریه، می‌تواند سبب بازپس‌گرفتن آن شود؟
اصولا، در قانون، حکم خاصی که به فریب در بخشش مهریه اشاره داشته باشد، وجود ندارد. با این حال، فریب در بخشش مهریه، تحت شرایط خاصی ضمانت اجرای خود را دارد و زنان فریب خورده، تحت شرایط خاصی می‌توانند از بخشش مهریه، رجوع یا عدول کنند و دوباره مهریه خود را مطالبه کنند.
هر فرد برای انجام اعمال حقوقی، مانند بخشیدن مهریه، نیازمند قصد و رضایت لازم است؛ لذا اگر زن از روی اجبار شوهر بخشش مهریه دهد یا اگر رضایت نداشته و صرفا به دلیل فریب مرد، به بخشش مهریه در دفترخانه مراجعه کند، بخشش مهریه را صحیح و نافذ نمی‌دانیم.
در چنین شرایطی، زن می‌تواند در دادگاه حقوقی، دعوای فریب در بخشش مهریه را مطرح کند. اگر دادگاه بر این نتیجه برسد که بخشش مهریه از سوی زن به دلیل اقدامات فریبکارانه مرد بوده و زن قصد بخشیدن مهریه را نداشته است، این عمل حقوقی باطل و بلااثر خواهد بود و زن می‌تواند مهریه خود را مطالبه کند، البته این امر نیازمند صدور حکم دادگاه است.
پیامد های بخشش مهریه با فریب
یکی از مهم‌ترین پیامدهای بخشش مهریه، این است که زن پس از آن نمی‌تواند دوباره مهریه را مطالبه کند، مگر اینکه تحت شرایط خاصی، از بخشش مهریه منصرف شود، یا اگر مرد، با فریب و تقلب، او را به بخشش مهریه وادار کرده باشد.
در صورتی که زن متوجه شود مهریه بخشیدن خود را بر اساس فریب و تقلب انجام داده است، می‌تواند به دادگاه مراجعه کند و این امر را اثبات کند. در این صورت، دادگاه می‌تواند بخشش مهریه را باطل و بلااثر اعلام کند و زن مهریه خود را دوباره مطالبه کند.
مجازات فریب در بخشش مهریه
اما آیا در قانون مجازاتی برای فریب در بخشش مهریه پیش‌بینی شده است؟ به عبارت دیگر، آیا قانون مجازاتی برای این اقدام وجود دارد؟
در واقع، در قانون اسلامی، مجازاتی برای فریب در بخشش مهریه مشخص نشده است. به عبارت دیگر، اگر مردی با انجام اقدامات فریبکارانه، همسر خود را به بخشیدن مهریه در دفترخانه وادار کند، نمی‌توان او را به مجازات قانونی خاصی محکوم کرد. این به این معناست که فریب در بخشیدن مهریه به عنوان یک جرم در نظر گرفته نمی‌شود که مجازاتی اسنادی داشته باشد.
سخن پایانی
وقتی مرد با وعده‌های کاذب و توسل به فریب، همسر خود را به بخشیدن مهریه مجاب می‌کند، اما پس از انجام این کار، وعده‌ها و تعهداتش را نقض کند، فریب در بخشش مهریه رخ می‌دهد. اگر شرایط و نوع بخشش این امکان را بدهد، همسر می‌تواند در مراجع قضایی این موضوع را اعلام کند.
از آنجا که شرایط و روش بخشش مهریه ممکن است این امکان را فراهم کند، زوجه می‌تواند در صورت پشیمانی از بخشیدن مهریه، اقدام به مطالبه آن از همسر خود کند.
در واقع، امکان رجوع از بخشیدن مهریه در صورت فراهم بودن شرایط، آسان است و زوجه می‌تواند مهریه بخشیده شده خود را در صورت پشیمانی از مرد خود، مطالبه کرده و دریافت کند.
در صورتی که به هر علتی با فریب در فرآیند بخشش مهریه مواجه شدید به موسسه حقوقی دادخواهان مجد مراجعه کنید و از مشاوره وکلای متخصص ما در این زمینه بهره مند شوید. وکلای ما آماده‌اند تا شما را در تمامی مراحل حقوقی مربوط به این موضوع راهنمایی کنند و از حقوق شما دفاع کنند.
در صورت نیاز به دریافت مشاوره تخصصی همین الان با موسسه حقوقی دادخواهان مجد تماس بگیرید.
