خلع ید

پادکست خلع ید

مقدمه ای بر خلع ید

تا کنون موارد زیادی را در حوزه دعاوی ملکی بررسی کرده ایم. همچون مقالات قبلی در این مقاله نیز قصد داریم یکی دیگه از موضوعات پرکاربرد حوزه ملکی را بهم بررسی کنیم. در این مقاله ابعاد مختلف خلع ید را بررسی خواهیم. هدف ما از ارائه این محتوا، افرایش سطح دانش عمومی جامعه برای جلوگیری از وقوع مشکلات حقوقی و کیفری ناخواسته میباشد که بعضا افراد به علت نداشتن دانش کافی درگیر آنها میشوند. تا پایان این محتوا ما را همراهی نمایید.

**********جهت مشاوره آنلاین با وکیل ملکی کلیک کنید**********

دعاوی ملکی

دعاوی ملکی حوزه بسیار گسترده ای دارد و پیچیدگی ها آن بعضا افراد را دچار مشکلات حقوقی و کیفری سختی میکند. موضوعات ملکی انواع بسیار مختلفی دارد که در مقالات مختلف به آنها پرداخته ایم. یکی از مهمترین انواع دعاوی ملکی که پرونده های بسیار گسترده ای را به خود اختصاص داده است، خلع ید میباشد که در این مقاله به جزئیات آن پردخته ایم. قبل از آنکه به موضوع اصلی این مقاله بپردازیم، قصد داریم تا به صورت خلاصه شما را به مفهوم دعاوی ملکی آشنا نماییم.

به صورت کلی پرونده های حقوقی و کیفری که با موضوعات ملکی در ارتباط باشد را دعاوی ملکی مینامند. به عنوان مثال صاحب خانه و مستاجر با هم قرارداد میبندند که ملک به مدت یکسال در اختیار مستاجر قرار بگیرد. حال اگر مستاجر بعد از اتمام زمان قرارداد حاضر به تحویل دادن ملک نشود، صاحب خانه میتواند این موضوع را در مراجع ذی صلاح قانونی پیگیری نماید. به این نوع دعاوی، دعاوی ملکی میگویند.

حتما توصیه میکنیم در پرونده های ملکی، اعم از حقوقی و کیفری با یک وکیل مجرب در ارتباط باشید. موسسه حقوقی دادخواهان مجد با در اختیار داشتن برترین وکلا در دپارتمان ملکی خود آماده است تا به صورت رایگان به شما بزرگواران ارائه خدمت نماید (یک جلسه کامل مشاوره رایگان در دفتر مرکزی موسسه حقوقی دادخواهان مجد).

خلع ید چیست؟

همانطور که پیش تر اشاره شد، خلع ید نوعی دعاوی ملکی حقوقی است. خلع ید زمانی استفاده میشود که شخصی مال غیر منقول (زمین، ساختمان، باغ و…) فرد دیگری را به طور غیر قانونی تصرف کند. در این شرایط مطابق ماده 308 قانون مدنی، شخصی که ملک او تصرف شده است با ارائه دادخواست خلع ید با مراجع قانونی، درخواست اخراج متصرف از ملک خویش را بنماید. در اینجا اشاره به دو نکته خالی از لطف نیست:

   ·  تفاوت دعاوی حقوقی و کیفری چیست؟

به زبان ساده به دعاوی که شکل گیری آنها به صورت غیر عمدی و از روی نا آگاهی طرفین دعوا شکل میگیرد دعاوی حقوقی میگویند. در سمت دیگر دعاوی که به صورت عمدی از سوی یکی از طرفین شکل میگیرد را دعاوی کیفری میگویند مانند کلاهبرداری. در دعاوی کیفری قانون گذار برای مجرم جریمه در نظر میگیرد. همچنین تفاوت های بسیار دیگری نیز بین دعاوی حقوقی و کیفری وجود دارد که خارج از حوصله این مقاله میباشد.

به طور خلاصه، دعوای خلع ید در دسته دعاوی ملکی حقوقی قرار میگیرد. هر چند که شباهت های زیادی در برخی موارد با موضوع تصرف عدوانی دارد اما تصرف عدوانی جزو دعاوی ملکی کیفری میباشد اما خلع ید جزو دعاوی ملکی حقوقی است.

توصیه میکنیم بعد از مطالعه کامل این مقاله، درباره تصرف عدوانی نیز بخوانید تا اطلاعات کاملی در این حوز داشته باشید.

**********برای مطالعه در رابطه با تصرف عدوانی کلیک کنید**********

   ·  تفاوت مال منقول و غیر منقول چیست؟

اگر بخواهیم به زباده ساده توضیح دهیم، اموال منقول، اموالی هستند که قابلیت حمل و جا به جایی دارند مانند کشتی، ماشین، کولر، بخاری و … در سمت دیگر اموال غیر منقول هستند که قابلت حمل و جا به جایی ندارند مانند زمین، ساختمان و…  اموال غیر منقول و منقول موضوعات مختلفی را در خود جای میدهند که در موضوع این مقاله جای نمیگیرد.

با توجه به تعاریف فوق، با توجه به اینکه خلع ید درباره اموالی مانند ملک ( غیر منقول) است، و از سمتی متصرف با زور مال را غصب نکرده است، میتوان درک استنباط کرد که دعوای خلع ید جزو دعاوی ملکی حقوقی است.

شروط خلع ید

• داشتن مدارک مالکیت جهت اثبات ادعای مالکیت
• غیر منقول بودن مال تحت تصرف
• تحت تصرف غاصبانه بودن ملک

شرط اصلی دعوای خلع ید

برای اینکه شخص بتواند دعوای خلع ید بر پا کند باید مدارکی در اختیار داشته باشد که مالکیت وی را در مال غیر منقول اثبات نماید. در صورتی که شخصی که ادعا میکند مالک است، مدارکی برای اثبات مالکیت خود نداشته باشد، باید به دادگاه مراجعه نماید و دعوای اثبات مالکیت را مطرح نماید. بعد از اینکه مالکیتش ثابت شد، باید با در اختیار داشتن مدارک اثبات کننده مالکیت، دعوای خلع ید را مطرح نماید.

به عنوان مثال، فرض کنید شخصی برای سالیان طولانی خارج از کشور بوده است و زمانی که بازگشته متوجه شده است که شخص دیگری بر روی یکی از زمین های او در حال کشاورزی است. در این شرایط با توجه به اینکه فرد متصرف و مدعی مالکیت قراردادی با یکدیگر ندارند، و متصرف به زور زمین را تصرف نکرده است، تصرف عدوانی رخ نداده است و موضوع خلع ید است.

********** جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه دعاوی ملکی کلیک کنید **********

حال اگر در این پرونده مدعی مالکیت، سند رسمی زمین خود را داشته باشد و بتواند ادعای مالکیت خود را اثبات کند میتواند با برپا کردن دعوای خلع ید متصرف را از ملک خود اخراج کند. در غیر اینصورت، همانطور که اشاره شد، باید در ابتدا جهت اثبات مالکیت خود به دادگاه مراجعه نماید.

انواع خلع ید

تا به اینجای مقاله مفهوم کامل خلع ید را مثال توضیح دادیم. همچنین با اصطلاحاتی که در رابطه با خلع ید دخیل هستند مانند حقوقی و غیر منقول نیز آشنا شدیم. در این بخش قصد داریم تا با انواع خلع ید بیشتر آشنا شویم. با شناختن انواع مختلف خلع ید در مواقعی که با چنین موضوعی مواجه میشویم، میتوانیم تصمیمات درست تری اتخاذ کنیم.

1. خلع ید غاصبانه:

تصرف هر شخصی در ملک مورد تصرف باید قانونی باشد. در غیر اینصورت مشکلاتی ایجاد میشود. خلع ید غاصبانه زمانی رخ میدهد که فردی بدون کسب اجازه از مالک و بدون عقد هیچ نوع قراردادی، ملک مالک را تصرف نماید. در این صورت مالک با در اختیار داشتن سند رسمی میتواند دعوای خلع ید غاصبانه را مطرح نماید.

2. خلع ید امانی:

در این نوع خلع ید ابتدا قراردادی بین فرد متصرف و مالک وجود داشته است. درصورتی که بعد از پایان قرارداد فرد متصرف حاضر به تخلیه ملک نشود، مالک میتواند دعوای خلع ید امانی را در دادگاه مطرح کند. بعضا در قرارداد های اجاره، مستاجر بعد از پایان قرارداد حاضر به تخلیه ملک نمیوشد که در اینصورت مالک میتواند دعوای خلع ید امانی بر پا کند. خلع ید امانی را تخلیه ید نیز می‌گویند.

3. خلع ید مشاعی:

زمانی که چند نفر در یم ملک شریک هستند و سهم دارند هیچ از افراد فارق از آنکه به چه میزان سهم دارند حق تصرف مادی در ملک را ندارند مگر با اجازه ی سایر شرکا درصورتی که یکی از شرکا اقدام به هرگونه تصرف مادی در ملک نماید مانند حفر چاه در ملک، سایر شرکا میتوانند خلع ید مشاعی برای فرد متصرف بگیرند.

نکته قابل توجه در این بخش آن است که شرکا حق تصرف مادی بدون اجازه از یکدیگر را ندارد اما حق تصرف حقوقی را دارند. یعنی هر یک از شرکا میتواند سهم خود را بدون اجازه‌ی سایرین بفروشد. مگر آنکه در قرارداد آنها ذکر شده باشد که هیچ یک از شرکا حق فروش سهم خود به غیر را ندارند.

4. خلع ید ملک ورثه ای:

خلع ید ملک ورثه ای نیز معنا و مفهومی مشابه خلع ید مشاعی دارد. در ملک ورثه ای نیز وراث به مصداق شرکای ملک میباشند. یعنی هیچ یک از وراث حق تصرف مادی در ملک را ندارد مگر با اجازه سایر وراث. در این مورد نیز مانند ملک مشاعی، وراث حق دارند که سهم خود را بدون اجازه سایر وراث به فروش برسانند.

5. خلع ید زمین کشاورزی:

موضوع خلع ید زمین کشاورزی زمانی مطرح میشود که شخصی زمین کشاورزی شخص دیگری را به ناحق و به صورت غیر قانونی تصرف کرده باشد. در این شرایط دو حالت وجود؛ حالت اول این است که شخص متصرف در زمین زراعت نکرده باشد. در صورتی که زراعتی صورت نگرفته باشد، مالک واقعی زمین میتواند با در دست داشتن مدارک مالکیتی نسبت به اخراج متصرف اقدام نماید. اما در صورتی که فرد متصرف اقدام به زراعت در زمین کرده باشد، مطابق ماده 48 قانون نحوه اجرای احکام مدنی برخورد خواهد شد.

ماده 48 قانون نحوه اجرای احکام مدنی درباره خلع ید زمین کشاورزی:

درصورتی که زمان برداشت محصول رسیده باشد، فرد متصرف باید فورا و در کوتاهترین زمان محصول را برداشت نماید و زمین را تحویل دهد. در غیر اینصورت مامور اجرای قانون محصول را برداشت مینماید و هزینه ها را زمان تحویه محصول به متصرف از او وصول مینماید. در حالت دیگر اگر محصول به مرحله برداشته نرسیده باشد ( چه بذر روییده باشد چه نروییده باشد)، مالک اصلی زمین باید بهای زراعت را بپردازد و زمین را در اختیار بگیرد. او همچنین میتواند زمین را تا زمان برداشت محصول در اختیار متصرف قرار بدهد و بعد از برداشت زمین را پس بگیرد. تا زمان برداشت محصول، متصرف باید اجرت المثل بپردازد. میزان اجرت المثل توسط دادگاه مشخص میگردد.

*******جهت کسب اطلاعات تکیمیلی درباره دعاوی ملکی زمین کشاورزی کلیک کنید*******

مدارک لازم برای خلع ید

• اولین و مهمترین مدرک برای طرح دعوای خلع ید، سند مالکیت میباشد
• همراه داشتن کارت ملی (برای احراز هویت)
• کارت عابر بانک برای پرداهت هزینه دادرسی

بسیاری از ما سوال میپرند که اگر نتوانستیم مدارک مالکیت را تهیه کنیم باید چه کرد؟

• مطلعین و شهود در دادگاه شهادت بدهند
• درخواست جلب نظر کارشناسی
• شماره پرونده استنادی
• انجام تحقیقات محلی
• معاینه محلی

با استفاده از دلایل فوق میتوان از دادگاه خواست تا صحت مالکیت فرد را بررسی نماید.

جلوگیری از حکم خلع ید

در همه موارد، شخص مدعی مالکیت، مالک واقعی نیست و فردی که اتهام تصرف به آن وارد است نیز متصرف غیر قانونی نیست. اما اگر شخصی که در ملک سکونت نتواند مالکیت خود در ملک تحت تصرف را اثبات نماید، شخص مدعی میتواند ملک از چنگ ایشان خارج نماید. لذا قانون برای چنین شرایطی، راه هایی را پیش بینی کرده است که حکم خلع ید را باطل نمایید.

برای جلوگیری از حکم خلع ید توصیه میکنیم با وکیل های موسسه حقوقی دادخواهان مجد مشورت نمایید.

خلع ید در صلاحیت کجاست؟

همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد، خلع ید جزو دعاوی ملکی حقوقی است. به همین دلیل دعوای خلع ید در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی محل زمین یا ملک است. هرچند که برخی افراد میگویند صلاحیت خلع ید در اختیار شورای حل اختلاف میباشد منوط بر آنکه ارزش زمین بیشتر از 20 میلیون تومان نشود!

وکیل خلع ید

همانطور که گفته شد خلع ید بعضا دارای پیچیدگی های گسترده ای میباشد. وکیل خوب در حوزه ملکی باید دارای ویژگی های منحصر به فردی باشد. به صورتی که بتوان با خیال راحت با او اطمینان نمود. جهت مشاوره رایگان با وکیل آنلاین موسسه حقوقی دادخواهان مجد کلیک کنید. همچنین میتوانید برای دریافت مشاوره رایگان با شماره های درج شده در سایت تماس حاصل فرمایید.

چرا موسسه حقوقی دادخواهان مجد؟

• دپارتمان اختصاصی ملکی
• وکیل ملکی مجرب و حرفه ای
• سابقه درخشان و چندین ساله در حوزه ملکی

جهت بالا بردن اطلاعات حقوقی خود میتوانید از صفحه موسسه حقوقی دادخواهان مجد در آپارات دیدن فرمایید.

مشاوره رایگان با وکیل ملکی

جهت دریافت مشاوره رایگان در زمینه انواع دعاوی ملکی با شمارخ خای درج شده در سایت تماس حاصل فرمایید