عقد عاریه یکی از عقود معین میباشد که در این مقاله به بررسی ابعاد مختلف آن خواهیم پرداخت. اگر بخواهیم به صورت خلاصه تعریفی از عقد عاریه ارائه کنیم میتوان گفت که عقد عاریه عقدی است که طبق آن شخصی از شخصی دیگر مالی را بدون پرداختن مبلغی میگیرد و بعد از مدت معینی آن را به مالک اصلی بازمیگرداند.

این مطلب را با دوستانتان به اشتراک بگذارید

در مقالات پیشین به بررسی انواع قرارداد های بانکی و موضوعات حول دعاوی پولی و بانکی پرداختیم. با بررسی مطالب منتشر شده در وبلاگ موسسه حقوقی دادخواهان مجد، یا عبارت ” عقد عاریه” بسیار مواجه خواهید شد. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا پاسخ تمام سوالات خود را در رابطه با موضوع عقد عاریه پیدا کنید.

در انتهای همین مطلب میتوانید سوالات خود را در قالب نظرات بپرسید تا وکیل های خبره موسسه دادخواهان مجد در اسرع وقت به شما پاسخ دهند. همچنین اگر درخواست مشاوره آنلاین با وکلای موسسه حقوقی دادخواهان مجد را دارید میتوانید از طریق فرم موجود در همین صفحه درخواست خود را ثبت کنید تا با شما تماس گرفته شود.

*** جهت مشاوره با وکیل بانکی کلیک کنید ***

ععقد عاریه چیست؟

به طور کلی در قانون، عقود به دو دسته معین و نامعین تقسیم میشوند؛ عقودی مانند عقد اجاره، عقد هبه، عقد بیع و … جزو عقود معین هستند. یکی دیگر از عقود معین عقد عاریه میباشد. عقد عاریه در بسیاری از موارد با قرض اشتباه گرفته میشود. “عاریه” در لغت به معنای قرض میباشد. بنابراین اگر بخواهیم تعریفی از عقد عاریه به زبان ساده ارائه دهیم، میتوان گفت:

عقد عاریه عقدی است که طبق آن شخصی از شخصی دیگر مالی را بدون پرداختن مبلغی میگرد تا از منافع آن منتفع شود و بعد از مدت معینی آن را به مالک اصلی بازمیگرداند.

اما تعریف قانونی عقد عاریه طبق ماده 635 قانون مدنی:

“عاریه عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین به طرف دیگر اجازه می دهد که از عین مال او مجانا منتفع شود. در این عقد، قرض دهنده را معیر و عاریه گیرنده را مستعیر گویند”

ویژگی های مال عاریه

  1. مالی که موضوع قرارداد عاریه است نباید در صورت استفاده تمام شود. به عنوان مثال خودرو میتوان موضوع قرارداد عاریه باشد اما غذا نمیتواند به عنوان مال عاریه مورد استفاده قرار گیرد.
  2. عرفا مال عاریه باید از اموال منقول باشد و اموال غیر منقول معمولا در قالب قرارداد اجاره در اختیار شخص دیگر قرار میگیرد.
  3. لزوما نیازی نیست شخص عاریه دهند مالک مال باشد و مالک منافع مال بودن برای عاریه دادن آن کافی است.

ویژگی های عقد عاریه

  • عاریه یک عقد معین است. به این معنا که در قانون برای انعقاد این عقد شرایط مخصوصی وجود دارد که باید در متن قرارداد رعایت شود.
  • عقد عاریه جزو عقود جایز است. به این معنا که هر یک از طرفین با رعایت بند های قرارداد میتواند در هر زمانی، قرارداد را فسخ کند.
  • عاریه ایجاد حق نمیکند و فقط استفاده از مال دیگری را مباح میکند.
  • در عقد عاریه مالکیت مال منتقل نمیشود.
  • در عاریه رضایت طرفین از شروط قرارداد میباشد.
  • مجانی و بلاعوض میباشد

تعهدات طرفین عقد عاریه

همانطور که پیش تر اشاره شد، در قانون به عاریه دهنده معیر و به عاریه گیرنده مستعیر میگویند. در این بخش قصد داریم تا به صورت مختصر به تعهدات هر یک از طرفین عقد عاریه بپردازیم. به این معنا که هر یک از طرفین عقد عاریه باید به تعهدات  ذیل عمل نمایند تا عقد جاری دارای وجاهت قانونی باشد.

تعهدات معیر

1.   هزینه نگهداری از  اصل مال

در قرارداد عاریه، هزینه های نگهداری مال تحت عاریه، بر عهده معیر یا همان عاریه دهند میباشد مگر آنکه شرط خاصی در قرارداد معین شده باشد.

2.   جبران خسارت ایجاد شده توسط مال مورد عاریه

اگر معیر از طریق مال مورد عاریه باعث آسیب به مستعیر شود، متعهد به جبران خواهد بود. مگر آنکه مستعیر را از عیب مال آگاه کند. بنابراین میتوان جبران خسارت از جانب معیر را به شکل زیر ترسیم کرد:

قرارداد عاریه

تعهدات مستعیر

1.   نفع بردن از مال تحت عاریه طبق قرارداد یا عرف

  • درصورت وجود قرارداد، مستعیر باید طبق آن عمل کند و اگر قراردادی نبود، موظف است طبق عرف رفتار نماید
  • در صورت آسیب دیدن مورد عاریه، مستعیر موظف به جبران خسارت نمیباشد مگر آنکه کوتاهی، تعدی یا تعرض ایشان اثبات گردد مگر آنکه مال مورد عاریه طلا یا نقره باشد که در این صورت مستعیر ضامن است حتی اگر تعدی تفریط نکرده باشد.
  • مستعیر مسئول جبران خسارت مال عاریه نیست مگر آنکه از آن خارج از مورد اذن استفاده نماید

2.   رد مال عاریه

  • مال عاریه با انقضای مدت قرارداد و یا مطالبه مالک باید در اختیار معیر قرار گیرد.
  • تا زمانی که مطالبه ای از سوی معیر شکل نگیرد، حتی اگر قرارداد منقضی شود ، مستعیر میتواند مال را در اختیار داشته باشد.

3.   تامین هزینه انتفاع

  • هرچند که هزینه نگهداری مال بر عهده معیر میباشد، اما هزینه های لام جهت انتفاع از مال بر عهده مستعیر است.
  • عرفا هزینه های نگهداری از مال بر عهده معیر است؛ مگر آنکه شرایط خاصی تعیین شده باشد.

4.   ممنوعیت تسلط غیر بر مورد عاریه

  • مستعیر حق ندارد مال عاریه را به تصرف دیگری دهد مگر آنکه از معیر اجازه بگیرد.

دانلود PDF نمونه قرارداد عاریه

همواره در این مقاله  و مقالات پیشین بر اهمیت نگارش قرارداد تاکید کرده ایم. همچنین گفتیم که هر قرارداد (حتی با موضوع یکسان) با توجه به شرایط معامله میتواند بند‌های مختلفی داشته باشد. لذا توصیه میکنیم که جهت تنظیم قرارداد های خود حتما با یک وکیل در ارتباط باشید تا از پیش آمدن مسائل حقوقی احتمالی در آینده جلوگیری نمایید. با این حال یک نمونه عقد عاریه جهت دانلود رایگان در ادامه قرار دارد. 

مشاوره با وکیل حرفه ای در تهران

جهت مشاوره با وکلای موسسه حقوقی دادخواهان مجد از طریق یکی از روش های زیر اقدام نمایید:

درخواست مشاوره فوری

مطالب مشابه

مجتمع ویژه جرایم اقتصادی
دسته‌بندی نشده

مجتمع ویژه رسیدگی به جرایم اقتصادی

مجتمع ویژه جرایم اقتصادی چیست؟ قانون آیین دادرسی کیفری، یکی از مهم‌ترین قوانین در نظام قضائی ایران است که قواعد شکلی رسیدگی به جرایم و

تبدیل حبس تعزیری به تعلیقی
دسته‌بندی نشده

تبدیل حبس تعزیری به تعلیقی

پادکست تبدیل حبس تعزیری به حبس تعلیقی مجازات‌های تعزیری یکی از مهم‌ترین انواع مجازات‌ها در نظام حقوقی ایران هستند که به‌منظور حفظ نظم عمومی، اصلاح

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پیمایش به بالا