ایا تا به حال با معضلات حقوقی مربوط به املاک و مستغلات روبرو شده‌اید؟ دنیای املاک و مستغلات، دنیایی پر از چالش‌های حقوقی است که غفلت از آنها می‌تواند ضررهای مالی و غیرمالی جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد. در این مقاله، به دنیای پیچیده دعاوی ملکی قدم می‌گذاریم و با زبانی ساده، شما را با انواع این دعاوی، مراجع رسیدگی به آنها و راهکارهای پیشگیری از بروز آنها آشنا می‌کنیم. چه شما صاحب ملک باشید، چه مستأجر، چه قصد خرید یا فروش ملک داشته باشید و یا به هر نحو دیگری با املاک و مستغلات سروکار داشته باشید، دانستن اطلاعات حقوقی در این زمینه برای شما ضروری است. با مطالعه این مقاله، گامی مهم در جهت حفظ حقوق ملکی خود و پیشگیری از گرفتاری در دام دعاوی حقوقی خواهید برداشت.
دعاوی ملکی به هرگونه اختلاف یا نزاع حقوقی مرتبط با املاک اشاره دارد. این اختلافات ممکن است در مورد مالکیت، شرایط استفاده، اجاره، تعین مرز، سند مالکیت و دیگر مسائل مربوط به املاک و مالکیت آنها باشد.
دعاوی ملکی چیست
دعاوی ملکی، اختلافات حقوقی هستند که مرتبط با املاک و مالکیت آنها می‌باشند. این دعاوی عمدتاً به اموالی اشاره دارند که قابل انتقال نیستند(اموال غیر منقول). اختلافات حقوقی به دو دسته منقول و غیر منقول تقسیم می‌شوند؛ دعاوی اموال غیر منقول، مواردی هستند که اموال غیر منقول مورد بحث و جدل قرار می‌گیرند و دادگاه صالح برای بررسی اینگونه دعاوی، دادگاه مرتبط با محل وقوع املاک غیر منقول است. اما دعاوی مرتبط با اموال منقول، دعاوی منقول نامیده می‌شوند و صلاحیت دادگاه برای بررسی آنها، به دادگاه مرتبط با محل اقامت خوانده تعلق دارد.
به عنوان مثال، دعاوی مربوط به اجاره ملک غیر منقول تلقی می‌شوند و همچنین دعاوی مرتبط با اجبار به تسلیم اموال نیز جزو دعاوی غیر منقول می‌باشند. دعاوی ملکی، همان‌طور که از نامش پیداست، با اموالی مانند خانه‌ها، زمین‌ها، ویلای‌ها و آپارتمان‌ها مرتبط هستند و همه این اموال به عنوان اموال غیر منقول در نظر گرفته می‌شوند.
انواع دعاوی ملکی
- دعاوی حقوقی ملکی:
دعاوی حقوقی ملکی، اختلافاتی هستند که مرتبط با مالکیت یک ملک یا اموال غیر منقول می‌باشند. این نوع دعاوی معمولاً در دادگاه‌های حقوقی مورد بررسی و رسیدگی قرار می‌گیرند. برخی از نمونه‌های دعاوی حقوقی ملکی شامل دعوای الزام به تنظیم سند رسمی، خلع ید، افراز، تقسیم مال مشاع، ابطال سند و مطالبه خسارت می‌باشند.
- دعاوی ثبتی ملکی:
دعاوی ثبتی ملکی، اختلافاتی هستند که مرتبط با ثبت اموال و امور مرتبط با آنها می‌باشند. این دعاوی ممکن است در دادگاه‌های حقوقی یا دادگاه‌های ثبتی مورد بررسی قرار گیرند. برخی از نمونه‌های دعاوی ثبتی شامل اعتراض به ثبت، ابطال سند مالکیت، صدور سند مالکیت، اصلاح سند مالکیت و رفع اشتباه در ثبت می‌باشند.
- دعاوی کیفری ملکی:
دعاوی کیفری ملکی، اختلافاتی هستند که در آنها، جرمی مرتبط با اموال و مستغلات رخ داده است. این نوع دعاوی معمولاً در دادگاه‌های کیفری بررسی و رسیدگی می‌شوند. برخی از نمونه‌های دعاوی کیفری ملکی شامل کلاهبرداری، جعل، خیانت در امانت، تصرف عدوانی و تخریب می‌باشند.
دعاوی ملکی حقوقی:
دعاوی ملکی حقوقی، نوعی از دعاوی حقوقی است که اکثریت دعاوی مرتبط با املاک را در دادگاه‌ها تشکیل می‌دهد. در هر شرایط و موقعیتی، قوانین برای حل اختلافات و رسیدگی به مسائل حقوقی مرتبط با املاک تدابیری را در نظر گرفته‌اند.
استفاده از وکیل در دعاوی ملکی حقوقی می‌تواند تأثیر بسیار زیادی بر نتیجه پرونده‌ها داشته باشد.
مهمترین دعاوی ملکی حقوقی:
دعاوی ملکی حقوقی شامل موارد زیر می‌شوند:
- دعوای تعهد رهنی و اسناد ضمانت
- دعوای تقاضای تحویل ملک
- دعوای تنظیم سند رسمی ملکی
- دعوای مستلزم بودن بر اخذ فرم مجزای مونتاژ (مخصوص ساختمان‌های دارای چندین واحد مستقل)
- اقدام خلع ید
- ادعای لزوم دریافت پایان کار (فقط برای ساختمان‌های تکمیل‌شده و تأییدشده توسط کارشناس ساختمانی)
- دعوای قضایی برای پایان دادن به تصرف عدوانی
- دعوای فسخ قرارداد (ویژه مشکلات موجود در مفاد قرارداد)
- دعوای مطالبه غرامت
- دعوای فسخ قراردادها (فقط برای قراردادهای دارای نقص قانونی)
- دعوای تغییر مبلغ اجاره‌ها طبق عرف جامعه (درخواست افزایش یا کاهش اجاره ها)
- دعوای بازپس‌گیری سرقفلی (دریافت حقوق تجارت و حرفه)
- دعوی تخلیه اماکن تجاری (مختص املاک مشمول قوانین مختص به خود)
- دعاوی مربوط به انتقال منافع از شخصی به شخص دیگر
دعاوی اموال ثبتی:
دعاوی ملکی حقوقی یکی از انواع دعاوی ملکی است که به ادعای اموال ثبت‌شده می‌پردازد. این دعاوی، به دلیل حساسیت و اهمیت ویژه‌ای که به سند ملکی مرتبط می‌شود، از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. به همین دلیل، این دعاوی به صورت جداگانه مورد تحلیل و دسته‌بندی قرار می‌گیرند.
مهمترین دعاوی ملکی ثبتی:
دعاوی ملکی حقوقی شامل موارد زیر می‌شوند:
- دعوای ابطال سند رسمی (لغو سند به دلایل مختلف)
- دعوای لغو ثبت ملک مرتبط
- دعوای ابطال سند مالکیت اختلافی
- دعوای ابطال مراحل ثبتی (لغو سازوکار کمیسیون‌های مختلف ثبتی)
- دعوای ابطال نظریه هیئت حل اختلاف سازمان ثبت و اسناد کشور
- دعوای ملکی افراز
- انواع دعاوی ملکی برای ثبت
- دعوای توقیف عملیات اجرایی در مراحل مختلف
دعاوی ملکی جزایی (کیفری):
دعاوی ملکی جزایی به مواردی اشاره دارد که با انجام جرائم در حوزه املاک و مسکن مرتبط می‌شود. این دعاوی معمولاً به موضوعاتی مانند نقض قوانین و مقررات، سهل‌انگاری، عدم توجه، یا اشتباهات ناخواسته مرتبط می‌شوند. وقتی افراد در حوزه ملکی جرمی مرتکب می‌شوند، ممکن است مدعی‌العموم یا شاکیان خصوصی اتهامات کیفری را مطرح کنند. این دعاوی به طور کلی بر مبنای سودجویی و فریب کیفری انجام می‌شوند.
مهمترین دعاوی ملکی جزایی:
- جعل اسناد ملکی برای فریب و کلاهبرداری از دیگران
- ارتکاب کلاهبرداری در زمینهٔ معاملات ملکی و مستغلات
- خیانت در امانت مربوط به املاک
- انتقال غیرقانونی اموال به یک یا چند شخص دیگر
- انتقال منافع ملکی به دیگران یا به خود
- درگیری بر سر خرید و فروش، معاملات دولتی و فساد در این زمینه
- استفاده از سند جعلی در معاملات ملکی
- تغییر کاربری اراضی کشاورزی بدون موافقت مراجع ذی‌ربط
- خرید و فروش و همچنین مبادله املاک
- تخریب و نفوذ غیرقانونی به ملک دیگران
سخن پایانی
به بررسی أنواع دعاوی ملکی و مهم ترین آنها پرداختیم. برای تشکیل هر نوع پرونده ملکی، حضور یک وکیل متخصص املاک ضروری است. وکیل شما پرونده را بررسی کرده و اطلاعات مورد نیاز برای تهیه دادخواست یا لایحه دفاعی را جمع‌آوری می‌کند و سپس در دادگاه به دفاع از پرونده شما می‌پردازد. در طول این فرآیند، ممکن است به مشاوره تخصصی نیاز باشد. در صورت اعتراض، وکیل امور ملکی شما از طریق احضاریه دادگاه اعتراض می‌نماید. اگر تصمیم دادگاه به نفع شما نباشد، وکیل دادخواست تجدید نظر را تهیه و به دادگاه ارائه می‌دهد. حضور وکیل متخصص املاک در تمام مراحل پرونده به احقاق حقوق شما کمک می‌کند.
وکیل متخصص و ماهر قادر است کلیه دعاوی ملکی، از جمله حقوقی، ثبتی و کیفری را حل و فصل نماید. اگر با دعاوی ملکی مواجه هستید، می‌توانید با وکیل متخصص در این زمینه مشورت کنید. استفاده از خدمات وکلای متخصص در امور املاک و مستغلات ضروری و حیاتی است و تمامی افراد باید از این فرصت بهره‌مند شوند.
در صورت نیاز به مشاوره تخصصی در اسرع وقت با موسسه حقوقی دادخواهان مجد تماس حاصل نمایید.
