قرارداد بانکی: قرارداد خرید دین
در ادامه مقالات پولی بانکی و قرارداد های بانکی، در این مقاله به قرارداد خرید دین پرداخته ایم که یکی دیگر از انواع قرارداد بانکی میباشد. در ادامه این مقاله به موضوعات مهمی در خصوص قرارداد خرید دین خواهیم پرداخت از جمله: قرارداد خرید دین چیست؟ کاربرد قرارداد خرید دین، شرایط لازم برای خرید دین و… . همچنین در پایان این مطلب، نمونه قرارداد خرید دین، جهت دانلود رایگان موجود میباشد.
⚖️ جهت مشاوره رایگان با وکیل بانکی کلیک کنید! ⚖️
قرارداد خرید دین چیست؟
به زبان ساده، قرارداد خرید دین قراردادی است که طی آن، بانک به عنوان شخص ثالث، اسناد و اوراق تجاری صادره از سوی اشخاص حقوقی و حقیقی(بدهکار) را با اعطای تسهیلاتی از ذینفع این اوراق ( داین یا طلبکار) به قیمتی کمتر از ملبغ اسمی آنها میخرد و در سررسید اسناد، وجه آنها را از بدهکار وصول میکند.
نکته1 : در قرارداد عقد دین، منظور از اسناد و اوراق تجاری، اوراق بهاداری است که به نشان دهنده بدهی یا دین واقعی باشد.
نکته 2: منظور از ارزش اسمی، ارزش ذکر شده روی اسناد تجاری مانند چک، سفته و برات میباشد.
مزیت قرارداد خرید دین چیست؟
فرض کنید یک بنگاه معاملات، اقدام به انجام معامله ای کرده است که مبلغ معامله را پیش از سررسید اوراق و اسناد تجاری نیار دارند. در این حالت میتواند از قرارداد خرید دین استفاده نماید.
**** بیشتر بخوانید: انواع وام های بانکی ****
کاربرد خرید دین
عقد خرید دین در سیستم بانکداری بدون ربا، کاربرد زیادی دارد. به عنوان مثال قرارداد های اعتباری که جزو فعالیت های اصلی بانک ها به حساب می‌آید، میتواند به شکل قرارداد خرید دین منعقد شود. همچنین کارت بانکی و سپرده ها و وام ها نیز میتوانند با استفاده از عقد خرید محقق شوند.
یه صورت کلی میتوان گفت که تمامی قرارداد ها و معاملات بین بانک ها و اشخاص حقوقی و حقیق، به دو شکل تجهیز منابع و تخصیص منابع میباشد که در ادامه به تشریح هر یک خواهیم پرداخت:
**** ربا چیست؟ ****
1. تجهیز منابع
به قراردادی که مشتری جهت سپرده گذاری بر حسب نیز فعلی یا آتی خود با بانک منعقد میکند قرارداد تجهیز منابع میگویند به این دلیل که بانک از طریق این سپرده ها، منابع مالی خود را تامین مینماید. این نوع تجهیز منابع توسط بانک عمئتا به دو شکل زیر انجام میشود:
-
سپرده بانکی
بسیاری از فقها معتقدند که سپرده های بانکی مشتتریان که در قالب قرارداد مضاربه، قرض و غیره توجیه میشوند، مصداق ربا هستند. یکی از بهترین روش ها برای مشروعیت بخشیدن به این عملیات، توجیه آن با قرارداد خرید دین میباشد.
طبق این قرارداد، در واقع مشتری به بانک قرض میدهد و بانک به واسطه همین سپرده، مدیون مشتری میشود. بانک دین حال خود را از سپرده گذار به صورت اقساطی و با قیمت بیشتر میخرد. همچنین بانک موظف است قیمت افزوده شده را به صورت اقساطی در زمان های دلخواه طلبکار یا داین به او بپرداز (ضمن حفظ یا پرداخت اصل سپرده)
-
کارت اعتباری بانکی:
یکی از پرکاربردترین کارت های دنیای امروز، کارت بانکی میباشد که صادر کننده آنها بانک یا موسسات اعتباری میباشد. در واقع بانک به دارنده این کارت ها این امکان را میدهد که بدون پرداخت وجه نقد کالا و خدمات بخرند و بهای آن را طی مدت زمانی مشخص به صادر کننده کارت (بانک) بپردازد.
البته نکته قابل توجه این است که درخواست کننده کارت باید وجهی را قبل از انعقاد قرارداد با بانک در اختیار بانک قرار دهد. به زبان ساده تر، بانکی که کارت های اعتباری را صادر میکند، با مراکز تجاری و خدماتی قراردادی منعقد میکند که دارنده کارتاعتباری بتواند از آن مرکز خرید خود را به صورت نسیه انجام دهد و سپس در زمان مشخص هزینه آن را بپردازد. از سمت دیگر بانک با تنزیل بدهی خریدار به مبلغی کمتر، دین مشتری را از آن مرکز خریداری مینماید. به این ترتیب، فروشنده زودتر از موعد پردخت خریدار به طلب خود میرسد.
💡 بیشتر بخوانید: قرارداد جعاله چیست؟ 💡
1. تخصیص منابع
همانطور که پیش تر اشاره شد، بانک ها ابتدا منابع خود را تجهیز مینمایند و در مرحله بعد، شروع به تخصیص منابع میکنند. به این معنی که افراد میتوانند به بانک ها مراجعه نمایند و با تامین مدارک مورد نیاز بر حسب نیاز امروز یا آینده خود از بانک درخواست تسهیلات نمایند. برخی از انواع تسهیلاتی که بانک ها در اختیار مشتریان خود میگذارند در ادامه معرفی خواهیم کرد.
- تنزیل اسناد تجاری
- قرارداد های اعتباری
- وام بانکی
- تنزیل اعتبارات اسنادی
شرایط لازم برای قرارداد خرید دین
- عدم صوری بودن دین باید برای بانک شفاف شود
- شرعی بودن معامله و قانونی بودن دین
- سررسید اسناد و اوراق تجاری قابل خریداری باید پس از تحویل کالا موضوع آن اسناد و اوراق قرضه باشد.
- در هنگام خرید دین زمان باقی مانده تا سررسید اوراق و اسناد تجاری کمتر از یک سال باشد
- بدهکار باید قدرت بازپرداخت بدهی خود را داشته باشد و به بانک اطمینان بدهد.
- بدهکار باید دارای حساب جاری با گردش حساب و میانگین موجودی مناسب باشد.
- اهلیت قانونی بدهکار باید ثابت شده باشد.
مدل عملیاتی خرید دین
در ادامه یک مدل آماده کرده ایم که فرآیند خرید دین را نمایش میدهد.
وکیل بانکی
همانطور که در این مطلب و مطالب پیشین مطالعه فرمودید، گستردگی و پیچیدگی قرارداد های بانکی بسیار بالا میباشد. لذا توصیه میکنیم جهت جلوگیری از پیش آمدن دعاوی پولی و بانکی، با یک وکیل بانکی حرفه ای در ارتباط باشید.
موسسه حقوقی دادخواهان مجد به عنوان یکی از قدیمی ترین و با سابقه ترین موسسات حقوقی ایران در زمینه پولی و بانکی آماده ارائه مشاوره به موکلین گرامی میباشد. جهت دریافت مشاوره رایگان، میتوانید با شماره تماس بگیرید و یا با پر کردن منتظر تماس مشاورین ما در اسرع وقت باشید.
2 دیدگاه دربارهٔ «قرارداد خرید دین»
سلام بسیار عالی و کاربردی بود ممنونم
با سلام؛
خوشحالیم که براتون مفید بوده