وام بانکی چیست و انواع آن کدام است؟
وام بانكی یكی از اصطلاحات رایج در نظام بانكداری است و به مفهوم پول سود داری است كه به صورت قرض و در طی زمانی مشخص بین قرض‌دهنده (بانك) و قرض‌گیرنده (متقاضی) مبادله می‌شود.
به عبارتی دیگر این وام نوعی امانت است و همانطور كه برای حفظ امانت نزد امانتدار، شرایطی جاری است؛ بر وام بانكی نیز شرایطی از سوی وام‌دهنده اعمال می‌شود. در این مقاله قصد داریم تا انواع وام بانکی را باهم بررسی کنیم.
برای دریافت مشاوره رایگان در زمینه دعاوی بانکی و پولی، میتوانید با شماره تماس حاصل فرمایید.
چه افرادی می توانند از وام استفاده کنند؟
صاحبان مشاغل، زوج‌های جوان، كارآفرینان، مسكن‌جویان و به طور عموم هر فردی كه قصد دارد تحولی در زمینه شغلی، زندگی و تحصیلی خود ایجاد کند می تواند از این امکان بهره ببرد
بانك‌ها با هدف ایجاد رونق اقتصادی، گردش مالی وجوه سپرده نزد بانك و تأمین منافع مادی و سود خود به طور سالانه طرح‌های مختلفی برای متقاضیان ارائه می‌كنند.
وام بانكی به كمك آن دسته از افرادی می‌آید كه نیاز مبرم به وجه نقد دارند؛ بانکها با این فرایند می توانند در چرخه اقتصادی یک یاری رسان مهم باشند.
وام بانکی در بانکداری اسلامی
در نظام بانكی اسلامی اصطلاح وام صرفاً به وام قرض‌الحسنه اطلاق می‌شود.
وام قرض‌الحسنه بدون بهره بوده و مبلغ ۴ درصدی كه بر اقساط بازپرداخت آن وضع می‌شود، در واقع كارمزد خدمات بانكی است.
البته با گسترش جمعیت و پیچیدگی روابط و قواعد حاكم بر نظام اقتصادی و نیز به منظور جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی، بانك‌ها مجبور به وضع قوانین سخت‌گیرانه‌تری جهت تضمین بازپرداخت وجوه مقروضه شده‌اند.
تعیین مدت زمان مشخص جهت بازپرداخت وام و ارائه دو ضامن از جمله این شرایط است.
اصطلاحات مرتبط با وام بانكی
قرض الحسنه
قرض الحسنه نوعی قرض است که در آن بهره‌ای در کار نباشد.
در تعریف دیگر عقدی است که به موجب آن بانکها (به عنوان قرض‌دهنده) مبلغ معینی را طبق ضوابط مقرر در دستورالعمل ذیربط به اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی (به عنوان قرض گیرنده) به قرض واگذار می‌کنند.
بلند مدت
وام هایی که سر رسید آنها بیش از یک سال مالی است را وام های بلندمدت می گویند.
وام را تمدید کردن
گاهی در سر رسید وام ، وام گیرنده و وام دهنده توافق می نمایند تا وام را طبق قرارداد جدیدی تمدید نمایند.
بهره
آنچه بابت وام گرفته شده یا پول تودیع شده در بانک به عنوان هزینه یا درآمد تعلق گیرد.
بهره مرکب
بهره مرکب یعنی این که در فواصل زمانی معین بهره به اصل اضافه و جمعا مبنای محاسبه بهره بعدی قرار می گیرد.
****** راجع به نرخ سود و بهره بانکی و ابعاد حقوقی آن بخوانید! ******
لیست انواع وام و تسهیلات بانکی
بانک ها به دلایل و شیوه های مختلف وام ها و تسهیلات خود را در اختیار متقاضیان قرار می دهند که در زیر به لیست این وام ها و تسهیلات می پردازیم.
انواع وام و تسهیلات
- ازدواج
- مسکن
- خرید لوازم خانگی
- خرید خودرو
- خودروی فرسوده
- جعاله (تعمیر) مسکن
- مضاربه
- مشارکت عمومی
- مساقات
- مشارکت مدنی
- اجاره به شرط تملیک
- مزارعه
- سلف
- فروش اقساطی
- و…
انواع وام به چه منظور ارائه می‌شود؟
وجود «پول نقد» که یکی از راه‌حل‌های مهم در حل مسائل و مشکلات اقتصادی است.
یکی از دغدغه‌های مهم در بخش اقتصاد هر جامعه‌ای است.
نیاز به پول نقد در سطوح خرد و کلان جامعه به چشم می‌خورد؛ از خانواده‌ها به عنوان کوچک‌ترین نهاد جامعه تا دولت‌ها به عنوان بزرگ‌ترین ارگان جامعه؛ تمام بخش‌ها در برهه‌های مختلف نیاز به وجوه نقد خرد و کلان دارند. داشتن سرمایه و پس‌انداز برای روز مبادا، یکی از راه‌هایی است که به افراد پیشنهاد می‌شود. با این حال روز به روز با نوسانات مختلف اقتصادی در جوامع، بسیاری از بخش‌های جامعه نیاز مبرم به پول نقد خواهند یافت.
برخی برای درمان، برخی برای تحصیل، برخی برای اشتغال، ازدواج، تهیه خودرو و مسکن و… وجود پول نقد کلان را الزامی می‌دانند.
بر این اساس بانکها با هدف‌گذاری وجوه سپرده‌ای که نزد خود دارند اقدام به اعطای وام به نیازمندان می‌نمایند.
***** برای کسب اطلاعات بیشتر در حوزه دعاوی پولی و بانکی، کلیک کنید! *****
این وجوه در قالب عقود متنوعی ارائه می‌شود. بانکها برای تأمین بخش خدمات خود، قراردادهای انواع وام را به گونه‌ای تنظیم می‌کنند که علاوه بر تضمین سود مشتریان، منافع مالی بانک نیز تأمین گردد.
جاری نمودن سودهای مصوب بر انواع وام؛ از همین روست. بخش‌های مختلف جامعه که هر کدام به نوع وابستگی اقتصادی دارند، جامعه هدف انواع وام می‌باشند؛ بخش درمان، بخش مسکن، بخش خودرو، بخش اشتغال و تولید، بخش ازدواج و خانواده، بخش تحصیل، بخش خرید لوازم منزل و… هر کدام به تنهایی می‌توانند متقاضی انواع وام باشند.
تفاوت وام و تسهیلات
تسهیلات واژه‌ای عام نسبت به وام است.
تسهیلات به معنای آسان نمودن انجام کاری است؛ و در اصطلاح بانکی به قراردادهایی اطلاق می‌گردد که در آن بانک تا سقف معینی جهت انجام پروژه‌ای مالی، مشارکت نموده و نیاز به تهیه کالای مورد نظر متقاضی را تأمین می‌نماید.
در واقع در ارائه تسهیلات بانکها دو نوع قرارداد می‌بندند؛ بخشی از قرارداد (یا به صورت ضمنی یا به صورت علنی)، با بخش تأمین‌کننده حوائج بسته می‌شود و بخش دیگر با متقاضی تسهیلات.
بدین منظور بانک با شناسایی مراکز تولیدی و نیازسنجی از بازار مصرف، متقاضیان انواع کالا را به این بخش‌ها سوق داده تا نیاز چند سویه‌ای از اشخاص حقیقی و حقوقی مرتفع شود. سپرده‌گذار، بانک، بخش تولیدی و متقاضای وام در اعطای تسهیلات ذی‌نفع می‌باشند.
وام یکی از انواع تسهیلات است؛ در اقتصاد اسلامی تنها یک وام مد نظر است و آن قرض‌الحسنه می‌باشد. در قرض‌الحسنه هیچ سودی از طرف دریافت‌کننده وام اخذ نخواهد شد. بانکها در نظام جمهوری اسلامی قراردادهای قرض‌الحسنه نیز منعقد می‌کنند. در عقود قرض‌الحسنه کارمزد حداقلی از سوی دریافت‌کننده وام اخذ می‌شود.
این کارمزد متفاوت از سود بانکی است و هدف از دریافت آن، تأمین خدماتی است که برای اعطای این وام صورت می‌پذیرد. یکی از تفاوت‌های تسهیلات و وام در این است که در وام، اشخاص می‌توانند وجه نقد وام را مستقیما از بانک دریافت نمایند؛ در صورتی که در تسهیلات؛ وجه نقدی به متقاضی اعطا نمی‌شود بلکه به میزان مبلغ تسهیلات اعطایی، چکی در وجه حساب شرکت یا کارخانه یا فروشنده کالا ارائه می‌گردد.
به یک نکته بسیار مهم در خصوص دریافت وام توجه نمایید!
