همه چیز راجع به قراداد جعاله
در مقاله ای که قبلا منتشر کرده ایم، به طور کامل و دقیق در رابطه با کلیا‌ت قرارداد های بانکی توضیحاتی را ارائه کردیم. در همان مقاله انواع قرارداد بانکی را نیز به صورت تیتر وار اشاره کردیم. یکی از انواع مهم قرارداد‌های بانکی که نکات حقوقی زیادی را در خود جای داده است، قرارداد جعاله میباشد که در بسیاری از موارد عدم آگاهی از نکات حقوقی این نوع قرارداد میتواند منجر به دعاوی پولی و بانکی شود.
💎💎 جهت دریافت مشاوره رایگان با وکیل بانکی کلیک کنید 💎💎
در ادامه این مقاله به بررسی دقیق قرارداد جعاله خواهیم پرداخت. انواع قراداد جعاله، مثال قرارداد جعاله، نمونه قرارداد جعاله، مفهوم قرارداد جعاله و … از جمله مواردی هستند که در طول این مقاله مورد بررسی قرار میگیرند.
قراداد جعاله چیست؟
اگر بخواهیم به طور خلاصه و ساده قرارداد جعاله را تعریف کنیم، میتوان گفت که قرارداد جعاله قراردادی است بین عامل (کسی که کاری را انجام میدهد) و جاعل ( کسی که قراراست در ازای انجام کار پرداختی انجام دهد) که طی این قرارداد جاعل متعهد میشود در ضورت انجام شدن کار مد نظر او توسط عامل، به او جعل یا اجرتی را پرداخت نماید. یکی از اصول قراداد جعاله عقلایی و شرعی بودن قرارداد میباشد. به این معنا که دو نفر نمیتوانند برای انجام کاری غیر شرعی، قرارداد جعاله منعقد نمایند.
نکته قابل توجه این است که اگر در حین انجام عمل، جاعل عامل را رجوع کند، موظف است که اجرت عامل را بپردازد. همچنین عامل تا زمان اتمام کار و یا تحویل محصول حق درخواست اجرت از جاعل را ندارد.
ارکان قرارداد جعاله
- جاعل: شخصی است که درخواست انجام کاری را دارد و در ازای آن اجرتی میپردازد
- عامل: شخصی است که در ازای اجرتی، کاری را برای جاعل انجام میدهد
- جُعل: عوض یا مزدی است که فاعل در ازای آن کاری را انجام میدهد
انواع قرارداد جعاله
· قراداد جعاله خاص
در قراداد جعاله خاص، جاعل برای انجام کار خود، با یک یا چند عامل قرارداد میبندد. به این مفهوم که در متن قرارداد، هویت عاملین مشخص است. به عنوان مثال پدر به فرزندان خود میگوید اگر فلان کار را انجام دهند، پاداشی را دریافت میکنند. در این مثال، جاعل پدر و عامل فرزندان میباشند.
· قرارداد جعاله عام
در این نوع قرارداد جعاله (جعاله عام)، جاعل برای پیشبرد کار خود اهمیتی نمیدهد که چه کسی کار را انجام دهد. در قرارداد جعاله عام، عامل میتواند هر کسی باشد. به عنوان مثال، شخصی میگوید هرکسی بتواند برای من فلان کار را انجام دهد پاداشی دریافت میکند. بنابراین عامل معین نمیباشد.
لازم یا جایز بودن قرارداد جعاله
در مقاله ای که قبل تر در وبلاگ موسسه حقوقی دادخواهان مجد منتشر شده بود، در رابطه با مفاهیم قرارداد لازم و جایز توضیحات خوبی ارائه شد. اما سوال این است که قراداد جعاله یک قراداد لازم است یا یک قراداد جایز؟
پاسخ این است که طبق قانون، قراداد جعاله یک قراداد جایز میباشد.
💡💡محتوای پیشنهادی: عقد لازم و جایز 💡💡
شرط ابطال قراداد جعاله
- عاقل و بالغ نبودن جاعل باعث باطل شدن قراداد میشود
- معین نبودن مزد عامل ابطال قراداد جعاله را به دنبال دارد
- اگر عملی که باید انجام شود مبهم و مجهول باشد، قراداد باطل است
- درصورتی که عمل شرعی و یا قانونی نباشد قراداد باطل میباشد
شرایط فسخ قراداد جعاله
همانطور که پیش تر اشاره شد، قراداد جعاله، یک قراداد جایز است؛ بنابراین هر یک از طرفین هر زمانی که اراده کنند میتوانند به صورت یک طرفه قراداد را فسخ نمایند. اما نکته ای که در این نوع قراداد وجود دارد، ضایع نشدن حق عامل است.
در قرارداد جعاله، با وجود اینکه قرارداد جایز میباشد، قانون گذار گفته است، اگر که بخشی از کار توسط عامل صورت گرفته است، و کار قابل مرحله بندی میباشد، جاعل موظف به پرداخت آن بخش از مزد عامل میباشد. در این مورد حتی اگر خود عامل متقاضی فسخ قراداد باشد، باز هم حق الزحمه ایشان باید پرداخت شود.
حال اگر عملی که توسط عامل انجام شده است قابل بخش بندی نباشد، طبق نظر کارشناس، جاعل موظف به پرداخت اجرت المثل به عامل میباشد.
5 اشتباهی که باعث فسخ قرارداد میشود را بشناسید
چند مثال برای قرارداد جعاله
قراداد جعاله انجام کار
این نوع قرارداد میتواند حول موضوعات مختلفی باشد؛ در این مثال فرض کنید که یک شرکت قصد دارد با شخصی برای انجام کار‌های مربوط به طراحی وبسایت همکاری نماید. شخص و شرکت طی یک قرارداد جعاله میتوانند همکاری خود را آغاز نمایند. بر اساس این قراداد جعاله، که در آن شرکت جاعل و طراح وبسایت عامل میباشد، زمانی که طراحی وبسایت به اتمام رسید و تحویل شرکت داده شد، شرکت موظف به پرداخت حق الزحمه طراح میباشد.
قراداد جعاله وام
فرض کنید شخصی قصد دارد وامی را از بانک دریافت نماید اما شرایط دریافت آن را ندارد. در همین زمان با شخصی ملاقات میکند که شرایط دریافت وام را دارد اما نیازی به آن ندارد. در این صورت شخصی که شرایط اخذ وام را دارد (عامل) میتواند طی یک قرارداد جعاله، مراحل دریافت وام را طی نماید و پس از دریافت وام، با گرفتن حق الزحمه یا اجرت از جاعل (جعل)، وام را در اختیار وی (جاعل) قراردهد.
**** بیشتر بخوانید: انواع وام های بانکی ****
نکته: در این نوع قرارداد جعاله باید ذکر شود که پرداخت اقساط وام بر عهده جاعل میباشد.
قراداد جعاله ملکی
این قراداد عمدتا بین فروشندگان ملک با بنگاه های املاک منعقد میشود. به عنوان مثال، شخصی قصد دارد ملک خود را بفروشد و با یک املاک قراداد میبندد که اگر بتواند این ملک را بفروشد، مبلغی را به ازای حق الزحمه یا کمیسیون به املاک میدهد. در این مورد، مالک جاعل، مشاور املاک عامل و کمیسیون مقرر شده جُعل میباشد.
قراداد جعاله ماشین
قرارداد جعاله ماشین تا حد زیادی مشابه قراداد جعاله ملکی میباشد. در قرارداد جعاله ماشین، جاعل اجرتی را به یک دلال خودرو میدهد تا از طریق او خودروی خود را به فروش برساند. به عنوان مثال شخصی یک مشاین خاص دارد که مشتری زیادی ندارد. با یک دلال قراداد میبندد که اگر ماشین را به فروش برساند مبلغ مشخصی را به او میپردازد.
قراداد جعاله وکالت
فرض کنید شخصی درگیر یک موضوع کیفری یا حقوقی میباشد و به دنبال آن است که رای مطلوب را از دادگاه دریافت کند. شخص با یک وکیل قرارداد جعاله میبندد که اگر بتواند در دادگاه به نفع او رای بگیرد، مبلغ مشخصی را به عنوان مزد به وکیل میدهد. در این قراداد شخصی که مشکل حقوقی دارد جاعل، وکیل عامل و مزد جُعل میباشد.
دانلود رایگان نمونه قراداد جعاله (PDF)
در تنظیم قراداد جعاله نکات حقوقی زیادی را باید در نظر گرفت. مخصوصا که یک قراداد جایز میباشد و میتواند مشکلات زیادی را برای طرفین ایجاد نماید. در این قسمت یک فایل پی دی اف قرار داده شده که برای قرارداد جعاله بانک ها تنظیم شده است اما با ایجاد تغییراتی در آن میتوان برای موقعیت های دیگر نیز از آن استفاده نمود.
جمع بندی مقاله قرارداد جعاله
در این مقاله با مفهوم قراداد جعاله، انواع آن و ابعاد مختلفش آشنا شدید. همچنین مثال های مختلفی برای انواع آن ارائه گردید. نکه قابل ذکر این است که قراداد جعاله گستردگی بسیار زیادی دارد که خارج از حوصله این مقاله میباشد. لذا توصیه میکنیم که اگر قصد انعقاد قراداد جعاله دارید با یک وکیل حرفه ای مشورت نمایید.
