گواهی فوت الکترونیک چیست؟ گواهی فوت به عنوان یکی از مهمترین مدارک قانونی برای تأیید و ثبت فوت افراد شناخته میشود. این مدرک از جمله اسناد حیاتی است که بر اساس ماده ۲۲ قانون ثبت احوال باید به محض فوت افراد، چه ایرانی و چه اتباع خارجی، صادر شود. صدور گواهی فوت به عنوان جایگزینی برای شناسنامه فرد فوتشده در امور مختلف قانونی و اداری، از جمله امور انحصار وراثت، دریافت حقوق متوفی، ثبت املاک و بسیاری دیگر از فعالیتهای قانونی استفاده میشود.
در سالهای اخیر، به منظور تسهیل و سرعتبخشی به فرآیندهای اداری، سازمان ثبت احوال کشور اقدام به ارائه گواهی فوت الکترونیک کرده است. این حرکت، گامی مهم به سوی الکترونیکی شدن فرآیندها و کاهش نیاز به مراجعه حضوری به ادارات است. در این مقاله، نحوه دریافت گواهی فوت الکترونیک، مدارک لازم، استعلام آنلاین گواهی فوت با کد ملی و شماره شناسنامه، و همچنین مراحل دریافت المثنی این گواهی را بررسی خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید: جرم عدم ابطال شناسنامه متوفی
اهمیت گواهی فوت
گواهی فوت به عنوان مدرکی رسمی، جهت تأیید مرگ یک فرد مورد استفاده قرار میگیرد. این گواهی به عنوان مدرک قانونی در موارد متعددی لازم است، از جمله:
- ثبت انحصار وراثت: برای تقسیم ارث و اموال متوفی، وجود گواهی فوت الزامی است. وراث پس از دریافت این گواهی، میتوانند برای دریافت انحصار وراثت اقدام کنند.
- حذف نام متوفی از شناسنامه و کارت ملی: پس از فوت فرد، گواهی فوت برای حذف نام او از اسناد هویتی مثل کارت ملی و شناسنامه الزامی است.
- استفاده در دادگاهها و ادارات دولتی: گواهی فوت در امور قانونی و حقوقی مورد نیاز است. به عنوان مثال، برای ثبت درخواستهای مربوط به تقسیم اموال یا گرفتن حقوق قانونی مانند بیمه و حقوق بازنشستگی.
- اعلام به سازمانهای بینالمللی: در موارد فوت اتباع خارجی یا ایرانیان خارج از کشور، گواهی فوت به عنوان مدرکی برای تأیید مرگ در خارج از کشور و اجرای قوانین مرتبط استفاده میشود.
با توجه به اهمیت این مدرک، سازمان ثبت احوال کشور اقدام به ارائه نسخه الکترونیکی آن کرده است تا امور مرتبط با فوت، به سادگی و سرعت بیشتری انجام شود.
دریافت گواهی فوت الکترونیک
بر اساس گزارشهای جدید از سازمان ثبت احوال کشور، امکان صدور گواهی فوت الکترونیک از سال ۱۴۰۲ فراهم شده است. این سامانه به گونهای طراحی شده که گواهی فوت از بیمارستانها به صورت مستقیم و الکترونیکی به ادارات ثبت احوال ارسال میشود و پس از بررسیهای لازم، گواهی فوت صادر خواهد شد.
در حال حاضر و با توجه به گزارشهای رسمی، سیستم دریافت و چاپ گواهی فوت الکترونیک هنوز به صورت کامل عملیاتی نشده است و دریافت این گواهی همچنان به صورت حضوری صورت میگیرد. پس از راهاندازی کامل سامانه، متقاضیان میتوانند بدون نیاز به مراجعه حضوری به ادارات ثبت احوال، از طریق سایت مربوطه، اقدام به درخواست و دریافت گواهی فوت نمایند.
مدارک لازم برای درخواست گواهی فوت الکترونیک:
در حالی که سامانه الکترونیکی هنوز به صورت کامل عملیاتی نشده، میتوان انتظار داشت که مدارک لازم برای دریافت گواهی فوت به صورت الکترونیک مشابه مدارک حضوری باشد. این مدارک شامل:
برای اتباع ایرانی:
- شناسنامه متوفی
- کارت ملی متوفی
- گواهی پزشک یا بیمارستان
- معرفی و حضور دو شاهد در ادارات ثبت احوال
برای اتباع خارجی:
- گواهی رسمی از نیروی انتظامی که واقعه فوت را تأیید کند
- مدارک هویتی و اقامتی متوفی
- فیش پرداخت هزینه صدور گواهی فوت
این مدارک برای دریافت گواهی فوت به صورت حضوری استفاده میشوند، اما انتظار میرود با عملیاتی شدن سامانه الکترونیکی، این مدارک به صورت دیجیتال از طریق سامانه ارائه شوند.
مراحل دریافت گواهی فوت الکترونیک
با راهاندازی سامانه دریافت گواهی فوت الکترونیک، مراحل زیر برای دریافت این مدرک اجرا خواهد شد:
- ورود به سامانه ثبت احوال: متقاضی باید به سامانهای که از سوی سازمان ثبت احوال معرفی خواهد شد (مثلاً سامانه «سهیم»)، مراجعه کرده و با استفاده از نام کاربری و رمز عبور وارد سیستم شود.
- ثبت درخواست گواهی فوت: در این مرحله، اطلاعات متوفی از جمله کد ملی، تاریخ فوت و اطلاعات مربوط به بیمارستان یا پزشک معالج وارد سامانه خواهد شد.
- پرداخت هزینه: پس از ثبت اطلاعات، متقاضی باید هزینه مربوط به صدور گواهی فوت را پرداخت کند.
- دریافت گواهی فوت: پس از بررسی اطلاعات توسط مسئولین مربوطه، گواهی فوت به صورت الکترونیکی صادر خواهد شد و متقاضی میتواند آن را دانلود و چاپ کند.
- این مراحل در صورت الکترونیکی شدن فرایند صدور گواهی فوت، به سادگی و بدون نیاز به مراجعه حضوری انجام خواهد شد.
استعلام گواهی فوت با کد ملی
یکی از سوالات متداولی که در خصوص گواهی فوت الکترونیک مطرح میشود، این است که آیا امکان استعلام گواهی فوت با استفاده از کد ملی متوفی وجود دارد یا خیر. در حال حاضر (تا زمان نگارش این مقاله در شهریور ۱۴۰۲)، سامانهای برای استعلام گواهی فوت با استفاده از کد ملی به صورت آنلاین وجود ندارد. بنابراین، افرادی که نیاز به استعلام گواهی فوت دارند، باید حضوری به ادارات ثبت احوال مراجعه کرده و درخواست خود را ثبت کنند.
با این حال، پیشبینی میشود که با راهاندازی کامل سامانههای الکترونیک ثبت احوال، امکان استعلام گواهی فوت با استفاده از کد ملی یا شماره شناسنامه به صورت آنلاین فراهم شود.
دریافت گواهی فوت المثنی
گاهی اوقات ممکن است گواهی فوت اولیه گم شود یا به دلایلی نیاز به دریافت مجدد این مدرک باشد. در این صورت، متقاضیان میتوانند به سامانه «سهیم» مراجعه کرده و اقدام به درخواست المثنی گواهی فوت نمایند. مراحل درخواست گواهی فوت المثنی به شرح زیر است:
- ورود به سامانه سهیم: متقاضی باید به سامانه سهیم (سامانه هویت یکتای ملی ایرانیان) به آدرس sabteahval.ir مراجعه کرده و با وارد کردن نام کاربری و رمز عبور وارد سیستم شود.
- ثبت درخواست: پس از ورود به سامانه، متقاضی باید گزینه دریافت المثنی گواهی فوت را انتخاب کند و اطلاعات متوفی مانند کد ملی و تاریخ تولد را وارد کند.
- پرداخت هزینه: پس از ثبت اطلاعات، هزینه مربوط به صدور گواهی فوت المثنی پرداخت میشود.
- دریافت المثنی: پس از بررسی مدارک توسط سازمان ثبت احوال، المثنی گواهی فوت به صورت الکترونیکی صادر خواهد شد و متقاضی میتواند آن را دانلود کند.
سخن پایانی
گواهی فوت به عنوان یکی از مدارک مهم قانونی در بسیاری از امور حقوقی و اداری پس از فوت افراد استفاده میشود. با توجه به حرکت به سوی دیجیتالی شدن فرایندهای ثبت احوال، انتظار میرود که امکان دریافت و استعلام گواهی فوت به صورت الکترونیکی به زودی در دسترس قرار گیرد. این حرکت میتواند به کاهش زمان و هزینههای مربوط به صدور و دریافت این مدرک کمک کند و فرایندهای اداری را سادهتر کند.
در کنار این موضوعات، در بسیاری از موارد حقوقی مرتبط با فوت افراد، از جمله انحصار وراثت، تقسیم اموال و دیگر دعاوی مربوط به حقوق وراث، نیاز به مشاوره و راهنمایی حقوقی دقیق وجود دارد. موسسه حقوقی دادخواهان مجد با تیمی از وکلای متخصص در امور ارث و میراث، میتواند به شما در پیگیری این امور و مشاوره حقوقی لازم کمک کند. توصیه میشود برای رفع هرگونه ابهام یا مشکل حقوقی، با این موسسه تماس بگیرید و از راهنماییهای تخصصی بهرهمند شوید.