جایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران چیست؟ اصلا اظهارنامه چیست؟ آیا تنظیم اصولی اظهارنامه توسط وکیل ضرورت دارد؟ اظهارنامه چه کاربردی دارد؟ یکی از رایج ترین اصطلاحات حقوقی که بین افراد عادی به اشتباه تحت عنوان اظهاریه نیز شناخته می شود، اظهارنامه می باشد. به همین خاطر هر روزه افراد زیادی جهت دریافت مشاوره حقوقی اظهارنامه با وکلای موسسه حقوقی دادخواهان مجد تماس می گیرند و سوالات گوناگونی را پیرامون این موضوع می پرسند. از جمله مهم ترین سوالات آنها می توان به پرسش های مذکور در ابتدای مقاله اشاره کرد. به همین خاطر تصمیم گرفتیم در یکی دیگر از مجموعه مقالات موسسه حقوقی دادخواهان مجد به طور تفصیلی با جایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران آشنا شویم.
برای پرونده خود نیاز به وکیل خبره و با سابقه داری؟ برای ارتباط با وکیل ثبت و سند و وکیل تنظیم قرارداد و سیار خدمات حقوقی همین امروز با کارشناسان ما تماس بگیرید تا پیروز قطعی پرنده باشید.
اظهارنامه چیست؟
اولین گام قبل از بررسی جایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران، پاسخ دادن به سوال اظهارنامه چیست، می باشد. در همین راستا ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی عنوان می کند: «هر کس می تواند قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهارنامه از دیگری مطالبه نماید، مشروط بر اینکه موعد مطالبه رسیده باشد. به طور کلی هر کس حق دارد اظهاراتی را که راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به طور رسمی به وی برساند ضمن اظهارنامه به طرف ابلاغ نماید. اظهارنامه توسط اداره ثبت اسناد و املاک کشور یا دفاتر دادگاه ها ابلاغ می شود».
در نتیجه اظهارنامه یک نوشته قانونی می باشد که با توجه به مقررات قانونی تنظیم شده و یکی از راه های مطالبه حق محسوب می شود. پس خواهان می تواند بدون طرح دعوا و هنگام فرا رسیدن موعد دریافت طلب با ارسال اظهارنامه، حق خود را از بدهکار طلب کند. اظهارنامه همچنین می تواند در راستای اعلام آمادگی تسلیم هر چیزی اعم از مال، سند، وجه و … مورد استفاده قرار بگیرد.
ارکان اظهارنامه:
یکی دیگر از نکاتی که قبل از بررسی جایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران بایستی بدان بپردازیم ارکان اظهارنامه می باشد. در واقع در اظهارنامه بایستی موارد زیر ذکر شوند:
- مشخصات اظهار کننده و اظهار شونده: باید تمامی مشخصات شخصی که تقاضای ارسال اظهارنامه را دارد و شخصی که مخاطب آن قرار می گیرد، در اظهارنامه ذکر شود.
- اقامتگاه اظهار کننده و اظهار شونده.
- موضوع اظهارنامه: برای تنظیم اصولی اظهارنامه بایستی موضوع آن نیز ذکر گردد. این موضوع همان عنوان مطالبی است که در متن اظهارنامه و همچنین قسمت خلاصه اظهارات بیان شده است.
- خلاصه اظهارات اظهار کننده: در این بخش همان موضوع اظهارنامه به صورت دقیق و واضح بیان خواهد شد.
- خلاصه جواب: پس از ابلاغ اظهارنامه به اظهار شونده وی در نسخه دیگر اظهارنامه به گفته های اظهار کننده، جواب خواهد داد.
جایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران:
اکنون نوبت آن است که به سراغ جایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران برویم. به همین منظور بایستی با کارکرد اظهارنامه آشنا شویم. همانطور که ذکر شد و در ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی نیز بدان اشاره شده، اظهارنامه یکی از روش های مطالبه حق می باشد.
به همین منظور می توان کارکرد اظهارنامه را در دو بخش بررسی نمود:
- اگر فردی بخواهد قبل از تقدیم دادخواست به دادگاه، حق خود را به صورت قانونی مطالبه کند، بایستی نسبت به ارسال اظهارنامه اقدام نماید. در این مورد، اظهارنامه معمولاً برای مطالبه بدهی یا ایفای انجام تعهد مورد استفاده قرار میگیرد.
- استفاده از اظهارنامه در دادگاه نیز امکانپذیر است. این قسمت، همان جایی است که جایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران مشخص خواهد شد. اغلب اوقات این اتفاق میافتد که علیرغم ارسال اظهارنامه توسط اظهارکننده، طرف مقابل، تعهد مورد نظر را انجام نمی دهد. حال فرد اظهارکننده می تواند حق خود را از دادگاه بخواهد. همچنین این اظهارنامه به عنوان یکی از دلایل و مستندات خواهان در دادگاه شناخته خواهد شد. تصور کنید، فرد «الف» برای مطالبه پول خود به فرد «ب» اظهارنامه ارسال می کند. با این حال فرد «ب» از پرداخت بدهی خود امتناع می ورزد. حال «الف» می تواند با استناد به اظهارنامه ارسالی، حق خود را در دادگاه پیگیری نماید.
به علاوه اظهارشونده نیز در صورتی که تنظیم اصولی اظهارنامه رعایت نشده باشد یا وجود سایر موارد، می تواند در دادگاه بدان استناد کند.
تنظیم اصولی اظهارنامه:
اکنون که با جایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران آشنا شدیم، بایستی به سراغ نکات لازم برای تنظیم اصولی اظهارنامه برویم. این نکات عبارتند از:
- عدم استفاده از عبارات توهین آمیز و الفاظ ناشایست در اظهارنامه.
- عدم اعتراف یا اقرار بلاوجه به امر یا مسئله ای.
- عدم طولانی کردن مطالب اظهارنامه و رعایت اختصار.
- جلوگیری از دادن بهانه به اظهار شونده یا شخص ثالث برای رسیدگی در دادگاه.
- اثر انگشت زدن یا امضای اظهارنامه.
- ضروری بودن صحت مشخصات و اقامتگاه اظهار شونده و اظهار کننده.
- گرفتن یک نسخه کپی از اظهارنامه توسط اظهار کننده.
- ثبت کردن و ضبط نمودن شماره و تاریخ اظهارنامه.
- پاسخ دادن به جوابیه اظهار شونده در صورت لزوم.
اهمیت تنظیم اظهارنامه توسط وکیل:
با توجه به جایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران، تنظیم اصولی اظهارنامه توسط وکیل بسیار ضروری است. اگرچه در قسمت قبلی به نکات لازم جهت تنظیم اصولی اظهارنامه پرداختیم، با این حال اگر به دنبال انجام این کار هستید، بهتر است آن را به دستان یک وکیل متخصص بسپارید.
در این قسمت شاید از خود بپرسید که اهمیت انجام این کار چیست؟ در پاسخ به سوال مذکور باید به این نکته اشاره داشته باشیم که تنظیم اصولی اظهارنامه می تواند هنگام ثبت دادخواست در دادگاه، کمک شایانی به احقاق حق اظهار کننده کند. همچنین عدم تنظیم اصولی اظهارنامه می تواند تبعات زیادی از جمله استناد اظهار شونده به آن در دادگاه داشته باشد. در نتیجه تنظیم اصولی اظهارنامه تنها توسط وکیل امکان پذیر خواهد بود.
سخن پایانی:
در این مقاله سعی داشتیم ضمن بررسی جایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران با اهمیت تنظیم اصولی اظهارنامه نیز آشنا شویم. در نتیجه اگر به دنبال تنظیم اصولی اظهارنامه هستید ما در موسسه حقوقی دادخواهان مجد در کنار شما عزیزان خواهیم بود. موسسه ما با سابقه فعالیت 10 ساله در این زمینه می تواند یک اظهارنامه اصولی و قابل استناد برای شما تنظیم نماید. شما می توانید همین الان از طریق مشاوره حقوقی رایگان با ما در ارتباط باشید.
