بسیاری از افراد هنگام باز کردن حساب خود در یک بانک، به مهم‌ترین موضوعی که دقت می‌کنند سود بانکی است. ما در این مطلب می‌خواهیم هر آنچه که در مورد نرخ سود و بهره بانکی و چالش های آن می‌باشد را توضیح دهیم. تا پایان این گفتار با ما همراه باشید.
چه افرادی پول خود را در بانک سرمایه‌گذاری می‌کنند؟
سپرده گذاری برای کسب سود، بهترین راه سرمایه گذاری برای بسیاری از افراد است. بعضی افراد تصمیم می‌گیرند که با سپرده‌گذاری کوتاه‌مدت یا بلندمدت، از بانک سود بگیرند. این افراد احتمالا افرادی هستند که ترجیح می‌دهند سودی مطمئن هرچند محدود داشته باشند تا تن به ریسک برای سرمایه‌گذاری در بورس دهند. درنتیجه اگر به‌درستی و هوشمندانه برای کسب سود بانکی در یک یا تعدادی از آنها سرمایه‌گذاری کنید، اقدام خوبی برای کسب درآمد انجام داده‌اید.
فراموش نکنید که سود بانکی همیشه و برای همه افراد سودآور نیست و یکی از نکاتی که برخی از صاحبان کسب و کار به آن دقت کافی ندارند این است که نمی‌دانند به چه صورتی می‌توانند به سودهای بیشتری دست پیدا کنند. اگر صاحب کسب و کار هستید می‌توانید با اقداماتی هوشمندانه و شناخت دقیق مفاهیم نرخ سود و بهره بانکی به سودهای بیشتری دست پیدا کنید.
نرخ سود و بهره بانکی در کدام بانک بهتر است؟
یکی از مهم‌ترین اقدامات قبل از بازکردن حساب بانکی برای دریافت سود، انتخاب بانک است. نرخ سود و بهره بانکی برای هر بانک متفاوت است. بنابراین اینکه در کدام بانک سرمایه‌گذاری کنید بسیار مهم است.
درنتیجه برای انتخاب بانک یا باید به سراغ بانک‌هایی رفت که اعتبار بالایی نزد بانک مرکزی دارند و یا ریسک کرد و به سراغ بانک‌های خصوصی و موسسات مالی اعتباری رفت. تفاوت این بانک‌ها در این است که بانک‌های با اعتبار بالا نزد بانک مرکزی، عموما سود کمتری به سرمایه‌گذاران می‌دهند. ولی اصولا موسسات مالی اعتباری زیر نظر بانک مرکزی، طرح‌هایی دارند که سودهای نسبتا بالاتری از بانک‌های دولتی پرداخت می‌کنند.
انتخاب طرح سپرده‌گذاری اولین قدم برای دریافت سود بانکی مناسب!
بعد از انتخاب بانک مناسب، باید به طرح‌های مختلفی که برای سپرده‌گذاری در آن بانک وجود دارد هم توجه کنید. انتخاب بین سپرده‌گذاری کوتاه‌مدت یا بلندمدت موضوع مهمی است که نباید آن را بدون بررسی رها کنید.
یکی از دلایلی که افراد این روزها تمایل به سپرده‌گذاری بلندمدت دارند، قانون شورای پول و اعتبار است. طبق این قانون، حساب‌های کوتاه‌مدت سود خود را به‌جای روزشمار به‌صورت ماه‌شمار محاسبه می‌کنند. همین موضوع باعث شده تا افراد به سپرده‌گذاری به‌صورت بلندمدت تشویق شوند. سعی کنید برای سپرده گذاری در بانک موردنظرتان و انتخاب نوع سپرده‌گذاری، حتما از یک فرد آشنا به این حوزه مشورت بگیرید.
توضیح محاسبه سود بانکی
یکی از سوالات همیشگی افراد هنگام باز کردن حساب بانکی این است که سود بانکی چگونه محاسبه می‌شود؟ برخی از افراد سرمایه خود را در قالب سپرده قرض‌الحسنه و به منظور حفظ اصل پول به بانک می‌سپارند. اما برخی دیگر به قصد افزایش ثروت از طریق مشارکت در قراردادهای مضاربه بانکی، سرمایه خود را در بانک سپرده‌گذاری می‌کنند. با این کار آنها با بانک در میزان سود عایدی شریک میشوند.
نکته مهم این است که درصد مشارکت مالی سپرده‌گذار و نیز مدت این سپرده‌گذاری، در تعیین سود تاثیر دارد. نرخ‌های مصوب بانک مرکزی به‌منظور سود ارائه‌شده از سوی بانک‌ها عدد مشخصی ندارد و به صورت درصد در نظر گرفته می‌شود. به همین علت نحوه محاسبه سود سپرده‌ها متفاوت از آن چیزی است که افراد تصور می‌کنند.
فرمول محاسبه سود بانکی
ما در ادامه محاسبه سود بانکی برای أنواع سپرده‌گذاری‌ها را توضیح می‌دهیم.
- فرمول محاسبه سود بانکی سپرده‌های روزشمار (کوتاه‌مدت)
)مدت به روز) × (نرخ سود) × (مبلغ سپرده‌گذاری) ÷ ۳۶۵ روز سال= سود سپرده‌های کوتاه‌مدت (روزشمار(
برای سپرده‌های کوتاه‌مدت یا روزشمار، سود بانکی بر اساس مبلغ سپرده در طول ۱ ماه محاسبه می‌شود. بنابراین عوامل تأثیرگذار بر مبلغ نهایی سود سپرده کوتاه‌مدت، مبلغ سپرده، تعداد روزهای ۱ ماه و نرخ مصوب سود سپرده خواهد بود.
با یک مثال این فرمول را روشن‌تر می‌کنیم. فرض کنید مبلغ سپرده‌گذاری شده در حساب کوتاه‌مدت معادل ۱۰ میلیون تومان است. نرخ سود روزشمار مصوب این حساب نیز همان ۱۵% بانک مرکزی است.
چنانچه این ۱۰ میلیون تومان کمترین میزان مانده روزانه در حساب سپرده باشد، همین عدد در پایان ۳۰ روز برای ماه سی روزه و ۳۱ روز برای ماه سی و یک روزه ضرب خواهد شد. عدد نهایی که معادل ۳۰۰ میلیون یا ۳۱۰ میلیون است در عدد ۱۵% که نرخ سود مصوب بانکی است ضرب خواهد شد.
عدد حاصل از این محاسبه معادل ۴۵ میلیون است. آن را بر ۳۶۵ روز سال تقسیم نموده و عدد نهایی که ۱۲۳۰۰۰ است معادل سود یک ماه ۳۰ روزه با نرخ سود مصوب ۱۵% خواهد بود. عدد ۴۶۵ میلیون ریال را نیز تقسیم بر ۳۶۵ نموده و مبلغ ۱۲۷٫۳۹۷ به دست خواهد آمد که این عدد معادل سود یک ماه ۳۱ روزه با نرخ سود مصوب ۱۵% خواهد بود.
۳۰ × %۱۵ × ۱۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ÷ ۳۶۵= ۱۲۳٫۰۰۰
۳۱ × %۱۵ × ۱۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ÷ ۳۶۵= ۱۲۷٫۳۹۷
-
فرمول محاسبه سود بانکی سپرده‌های بلندمدت (یک ساله)
سپرده‌های بلند مدت سپرده‌هایی هستند که بر اساس قرارداد برای بیش از ۱ سال در بانک سپرده‌گذاری میشوند. فرمول محاسبه سود بانکی سپرده‌های بلندمدت با فرمول محاسبه سود بانکی سپرده‌های کوتاه‌مدت متفاوت است.
در سپرده‌های بلندمدت، بر اساس فرمول محاسبه سود بانکی، سود سپرده برای یک سال محاسبه می‌شود. سپس مبلغ نهایی تقسیم بر عدد ۱۲ می‌شود. (عدد ۱۲ مربوط به ۱۲ ماه سال است).
نرخ سود × مبلغ سپرده = سود سپرده یک ساله
سود سپرده یک ساله ÷ ۱۲= سود سپرده ماهانه
مثال؛ فرض کنید مبلغ ۱۰ میلیون تومان در قالب سپرده بلندمدت نزد بانک سپرده‌اید. نرخ سود بانکی نیز برای این سپرده معادل ۱۵% است. حاصل‌ضرب این دو عدد در یکدیگر عددی معادل ۱٫۵۰۰٫۰۰۰ است. این مبلغ سود سالانه سپرده یک ساله است. رای به دست آوردن سود ماهانه کافی است این عدد را بر ۱۲ تقسیم نموده و عدد نهایی که معادل ۱۲۵٫۰۰۰ تومان است. سود ماهانه سپرده بلندمدت یک ساله خواهد بود.
%۱۵ × ۱۰٫۰۰۰٫۰۰۰ = ۱٫۵۰۰٫۰۰۰
۱٫۵۰۰٫۰۰۰ ÷ ۱۲= ۱۲۵٫۰۰۰
همانطور که مشاهده می‌شود فرمول محاسبه سود بانکی، چندان هم پیچیده نیست. کافی است به سه فاکتور توجه شود:
- مبلغ سپرده
- نرخ سود مصوب
- نوع سپرده (بلندمدت یا کوتاه‌مدت روزشمار).
سود بانکی صرفا محدود به سپرده‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت نمی‌شود. بلکه تسهیلات و وام‌های اعطایی از سوی بانک‌ها نیز اغلب به همراه سود یا درصدی برای کارمزد ارائه میشوند.
لازم است با توجه به درصد سود مصوب برای انواع تسهیلات و وام‌های اعطایی از سوی بانک‌ها نسبت به دریافت وام اقدام نمود.
بسیاری از طرح‌های تسهیلاتی به دلیل درصد بالای سودهایی که بر آنها اعمال میشوند و عدم توان پرداخت أقساط وام‌ها با شکست مواجه میشوند.
به‌روزترین تغییرات نرخ سود بانکی سپرده سرمایه‌گذاری
از ۲۸ تیر ۱۳۹۹ نرخ سود بانکی سپرده‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و بلندمدت تغییر کرده است.
در حال حاضر طبق آخرین تغییراتی که در نرخ سود سپرده‌های سرمایه‌گذاری بانکی انجام گرفته، نرخ بهره‌ای که با این سپرده‌ها تعلق می‌گیرد چنین است:
- سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت عادی ٪١٠
- سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت ویژه سه‌ماهه ٪١٢
- سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت ویژه شش‌ماهه ٪١۴
- سپرده سرمایه‌گذاری با سررسید یک سال ٪١۶
- سپرده سرمایه‌گذاری با سررسید دو سال ٪۱۸
نکات مهم تغییرات نرخ سود بانکی سپرده سرمایه‌گذاری
۱- نحوه محاسبه سود این سپرده‌ها اینگونه است که آخر هرماه حساب می‌شود. همچنین باید رقم سود از کمترین رقمی که در طول ماه در حساب موجود بوده است، به دست آید. به این معنی که اگر سپرده‌گذاران در طول ماه اگر حتی برای چند لحظه پول خود را از حساب بردارند، بانک دیگر برای آن ماه سودی پرداخت نخواهد کرد.
۲- با توجه به نوع قرارداد، زمان برداشت سود هم تغییر می‌کند. مدت زمان باقی ماندن پول در سپرده کوتاه‌مدت یک‌ماهه، حداقل یک ماه است تا بتوان سود آن را برداشت. در سپرده‌های دیگر یعنی ویژه ۳ ماهه، این مدت ۳ ماه و در سپرده ویژه ۶ ماهه این مدت ۶ ماه است.
۳- در سپرده‌گذاری با سررسید یک سال، سود بعد از یک سال و در سپرده‌گذاری با سررسید دو سال، سود بعد از دو سال قابل‌برداشت است.
۴- با توجه به نوع قرارداد درصورتی‌که کل سرمایه پیش از مدت معین شده از حساب برداشته شود، هیچ سودی تعلق نخواهد گرفت.
نرخ بهره چیست؟
نرخ بهره (Interest Rate) نرخی است که ارتباط بین دو رقم با فاصله زمانی را به دست می‌دهد. به‌عبارتی به میانگین نرخ بهره‌ای گفته می‌شود که یک وام گیرنده باید به یک وام دهنده به علت گرفتن میزان معینی پول برای مدت‌زمان مشخصی از وی بپردازد.
نرخ بهره به تمامی انواع وام‌ها اطلاق می‌شود. از وامی که یک فرد برای خرید مسکن می‌گیرد تا وامی که یک کارخانه برای تجهیز و خرید ماشین‌آلات جدید خود دریافت می‌کند. اگرچه این وام توسط وام گیرندگان مختلف برای اهداف متفاوتی مورداستفاده قرار می‌گیرد، اما معمولاً سطح نرخ بهره وام‌های مختلف همراه با هم افزایش یا کاهش می‌یابد.
یک مثال برای روشن شدن نرخ بهره می زنیم:
اگر فردی به شما بگوید که شما امروز یک‌میلیون تومان پول بپردازید و در عوض ۹۵۰ هزار تومان پول بگیرید به احتمال زیاد آن را نمی‌پذیرید. اما اگر قرار باشد امروز ۹۵۰ هزار تومان بگیرید و یک سال بعد یک‌میلیون تومان پس بدهید، این پیشنهاد را قبول خواهید کرد. چون به نظر می‌آید با توجه به تورم و نوسان قیمت ارز در ایران احتمالا یک‌میلیون تومان یک سال بعد ارزشش از یک‌میلیون تومان امروز کمتر باشد.
بنابراین برای اینکه روی یک‌میلیون تومانی که در آینده پرداخت خواهد شد، تخفیف بدهیم و معادل آن را امروز نقدا دریافت کنیم، باید فاصله زمانی بین امروز و موعد سررسید پرداخت وجه را در نظر گرفت.
در مثال حاضر مبلغی که امروز باید پرداخت شود ۹۵۰ هزار تومان است. مبلغی که معادل این مقدار است و یک سال بعد پرداخت خواهد شد یک‌میلیون تومان است. اختلاف بین این دو عدد ۵۰ هزار توان است. با تقسیم ۵۰ هزار تومان به ۹۵۰ هزار تومان می‌توان نرخ بهره را به دست آورد.
در این مثال نرخ بهره که ازاین‌پس با r نشان می‌دهیم، ۵٫۲۶ درصد است.
