پادکست تفاوت های جرم خیانت در امانت و کلاهبرداری
کلاهبرداری و خیانت در امانت دو جرم متفاوت هستند. اما به دلیل شباهتی که دارند در برخی موارد افرد در مصدیق این دو جرم دچار اشتباه می شوند. طبق قانون هر جرم دارای سه رکن اصلی شامل: عنصر روانی، قانونی و مادی است. این ۳ عنصر در هرم جرم متفاوت هستند. در ادامه این مطلب به صورت جامع به بررسی تفاوت های جرم کلاهبرداری و خیانت در امانت خواهیم پرداخت. از شما خوانندگان گرامی دعوت می کنیم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
تعریف جرم کلاهبردارای
کلاهبرداری یک جرم است که فرد با حیله و فریب و استفاده از روش های متقلبانه، مال یا منافع مالی فرد دیگری را به دست بیاورد. نکته اصلی در جرم کلاهبرداری این است که اغلب شخص با اراده و اختیار خود مال خود را در اختیار شخص متقلب قرار می دهد.
تفاوت های جرم کلاهبرداری و خیانت در امانت
تفاوت میان جرم کلاهبرداری و خیانت در امانت کاملاً مشهود است، با این حال گاهی اوقات این دو به اشتباه به جای یکدیگر استفاده می‌شوند. ما هر یک از این جرائم را به طور جداگانه توضیح داده‌ایم و در اینجا به بررسی تفاوت‌های آن‌ها می‌پردازیم:
- در کلاهبرداری، فرد کلاهبردار با هوش و آگاهی، فریب و اغفال دیگران را به کار می‌برد و این اقدام به طور عمدی انجام می‌شود. به عبارت دیگر، کلاهبردار از هنرهای فریب و گول‌زنی برای اخذ مال دیگران بهره می‌برد. در مقابل، در خیانت در امانت، هیچ نیرنگ و فریبی وجود ندارد و فرد امانت‌گذار به طور ارادی مال یا اموال را در اختیار امانت‌دار قرار می‌دهد.
- در کلاهبرداری، هدف اصلی قصد اغفال جهت اخذ مال است، در حالی که در خیانت در امانت، اختیاری که امانت‌گذار به شخص دیگر داده است، باعث جرم نمی‌شود و مال به صورت اختیاری در امانت داده می‌شود.
- در کلاهبرداری، جرم با اخذ مال از دیگران اتفاق می‌افتد و فرایند جلب این مال محقق می‌شود. در مقابل، در خیانت در امانت، تنها انجام اقداماتی نظیر عدم استرداد مال به امانت‌گذار، گم کردن مال یا استفاده غیرقانونی از آن، به عنوان علت برای رخداد جرم مطرح می‌شود.
- مجازات کلاهبرداری معمولاً سنگین‌تر از مجازات خیانت در امانت است. این امر نشان از جدی‌گی بیشتر قانون در مقابل افرادی دارد که با هنرهای فریب و آگاهی از دیگران سعی در اخذ مال دارند.
۵. کلاهبرداری جرمی آنی است. به عبارت دیگر، هنگامی که فرد به طور غیرقانونی مال یا اموال دیگران را تصاحب می‌کند، جرم به سرعت قابل تشخیص و مجازات‌پذیر است. در مقابل، در جرم خیانت در امانت، این جرم در طول زمان اتفاق می‌افتد؛ به این معنا که بعد از اینکه مال به امانت‌گذار داده شده ولی امانت‌گذار این مال را مفقود یا تلف کرده و از تحویل آن خودداری کرده باشد، جرم مشخص می‌شود.
مجازات جرم کلاهبرداری و خیانت در امانت:
تصویب قوانین مربوط به جرم کلاهبرداری و خیانت در امانت نشان می‌دهد که قانون‌گذاران به تفاوت‌ها و تشابهات بین این دو جرم از لحاظ رفتار مجرمانه توجه داشته‌اند. این جرایم هر دو اقدام به تصاحب و تملک مال را دربرمی‌گیرند، اما ممکن است به شکل‌های متنوعی ظاهر شوند، از جمله تلف و مفقود کردن مال.
تشخیص خیانت در امانت یا اختلاس در واقعیت به تصاحب و تملک مال وابسته است. اگر استفاده از مال امانتی نشانگر تصاحب و تملک باشد، این عمل به عنوان خیانت در امانت محسوب نمی‌شود و محدود به جنبه جزایی نمی‌گردد. در واقع، هرگونه تصرف غیرقانونی در مال توسط کارمندان دولت یا افراد عمومی به عنوان اختلاس در نظر گرفته می‌شود، مشروط بر اینکه این تصرف نشانگر تملک و تصاحب باشد.
ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری:
اگر کسی با حیله و تقلب به افراد، شرکت‌ها، تجارتخانه‌ها یا موسسات موهوم، بازیابی اموال و اختیارات واهی را فریب دهد یا او را به امور غیر واقعی امیدوار کند یا از واقعی‌نبودن حوادث و وقایع بترساند و یا عنوان و یا سمت مجعول را به خود اختیار کند و با استفاده از وسایل تقلبی، پول، اسناد، حواله‌ها یا موارد مشابه را تصاحب کند و آن را به شیوه کلاهبرداری انجام دهد، این فرد به عنوان کلاهبردار شناخته می‌شود. او علاوه بر اینکه موظف به بازگرداندن مال به صاحبش است، ممکن است به حبس از یک تا ۷ سال و پرداخت جریمه نقدی معادل مقدار مالی که برداشت کرده، محکوم شود.
اگر شخصی به طور نادرست عنوان یا سمت مسئولیتی از طرف سازمان‌ها یا موسسات دولتی یا وابسته به دولت یا شرکت‌های دولتی یا شوراها یا شهرداری‌ها یا نهادهای انقلابی گیرد یا از طریق وسایل ارتباط جمعی مثل رادیو، تلویزیون، روزنامه و مجله یا تبلیغات عمومی دیگر جرم انجام دهد، یا اگر این جرم توسط کارکنان دولت یا موسسات و سازمان‌های دولتی یا وابسته به دولت یا شهرداری‌ها یا نهادهای انقلابی در بخش خدمات عمومی انجام گیرد، این فرد علاوه بر بازگرداندن مال به صاحبش، ممکن است به حبس از ۲ تا ۱۰ سال، انفصال ابد از خدمت دولتی و پرداخت جریمه نقدی معادل مقدار مالی که برداشت کرده، محکوم شود.
سخن پایانی
در جمع‌بندی، می‌توان به وضوح تفاوت‌های اصلی میان جرم خیانت در امانت و کلاهبرداری را برشمرد. در حالی که کلاهبرداری به عنوان یک جرم آنی و فوری شناخته می‌شود و جرمی است که با تصاحب مال یا اموال دیگران همراه است و به سرعت قابل تشخیص و مجازات‌پذیر است، خیانت در امانت یک فرآیند زمانی و پیچیده‌تر است. در خیانت در امانت، مال به امانت‌گذار داده می‌شود ولی جرم در زمانی اتفاق می‌افتد که امانت‌گذار این مال را مفقود یا تلف کرده و از تحویل آن خودداری کرده باشد.
برای دریافت مشاوره تخصصی با کارشناسان ما در موسسه حقوقی دادخواهان مجد در تماس باشید.
