مفهوم کلی تامین خواسته
در این مطلب میخواهیم مفهوم عبارت تامین خواسته را به صورت ساده و در عین حال کاملا دقیق و جامع مورد برسی قرار دهیم .
تامین خواسته، به زبان ساده، یعنی ایجاد نقطه‌ای امن برای خواهان یا شاکی. تامین در لغت به معنای حفظ کردن و در امنیت قرار دادن چیزی و خواسته نیز یعنی آنچه که به خاطرش دعوایی را مطرح می‌کنیم. برای مثال فردی را در نظر بگیرید که بابت برگشت خوردن چک، از طرف مقابل شکایت کرده است است. فرد شاکی میتواند در طول دادرسی با تقاضای تامین خواسته، به اندازه مبلغی که از طرف مقابل مطالبات قابل ارائه به دادگاه ( مطالباتی دارای سند مانند : چک ، سفته ، مهریه … ) دارد، از اموال وی توقیف کند. کلیه موقوفات تا انتهای دادرسی، نزد دادگاه تحت عنوان تامین خواسته برای شاکی قرار میگیرد. در صورت تصویب رای نهایی به نفع شاکی، و متهم شناخته شدن طرف مقابل ،اگر شخص بدهکار بدهی خود را تسویه نکند، مبلغ بستانکاری خواهان از طریق اموال توقیف شده به وی پرداخت میگردد.
در چه شرایطی گرفتن تامین خواسته ممکن نیست؟
درصورتی که مقدار مطالبه مشخص نباشد، امکان درخوسات تامین خواسته از دادگاه وجود ندارد. مثلا زمانی که بابت خسارت وارد شده به اموالتان یا بابت بهره پولتان از کسی شکایت میکنید امکان درخواست تامین خواسته وجود ندارد بلکه باید از تامین دلیل در این موارد استفاده نمود. همان طور که گفته شد تامین خواسته باید راجع به مطالبات قابل ارائه به دادگاه باشد؛ مانند چک، سفته، مهریه، خانه، ماشین و …
نکته : در صورتی که طلب شما از جنس ضرر و زیان یا بهره پولتان باشد و بابت آن اسناد و مدارک قابل ارائه داشته باشید مانند چک، سند یا قولنامه که در آن مبالغ ذکر شده باشد، دریافت تامین خواسته امکان پذیر است.
تودیع خسارت احتمالی چیست؟
قراردادن وجه نقد، به مقداری که توسط قاضی مشخص میشود، در حساب سپرده دادگستری به منظور اینکه دادگاه درخواست ما را بپذیرد، اصطلاحا تودیع خسارت احتمالی میگویند. درصورتی که رای قاضی به نفع طرف مقابل باشد، دادگاه این اختیار را دارد تا از مبلغ سپرده، خسارت ناشی از توقیف اموال خوانده را جبران نماید. در صورتی هم که در دعوا پیروز شوید، مبلغ سپرده به شما بازگردانده خواهد شد.
نکته: دادگاه با توجه به اینکه آیا لازم است از طلبکار نیز تأمین گرفته شود یا خیر، به نفع او قرار تأمین خواسته را صادر میکند.
موارد صدور تامین خواسته:
- صدور قرار تأمین خواسته بدون گرفتن ضمانت (تامین) از طلبکار
- در صورتی که دعوای اصلی با استناد به سند رسمی باشد، طلبکار نیازی به ارائه تامین ندارد. شایان ذکر است سند رسمی سندی است که در دفتر ثبت اسناد رسمی به ثبت رسیده باشد.
- در صورتی که خواسته و موضوع دعوا در معرض تضییع و تفریط باشد (بیم نقصان و عیب آن وجود داشته باشد) و این نکته نیز توسط شهود، امارات و قراین یا معاینه‌ی محلی کارشناسِ دادگاه احراز گردد.
- در صورتی که دعوا در مورد اسناد تجاری واخواست شده (اسنادی تجاری که عدم پرداخت آنها تأیید شده باشد) از قبیل برات، سفته یا چک باشد.
همه چیز راجع به سفته—–< بیشتر بخوانید
- صدور قرار تأمین خواسته با گرفتن ضمانت (تامین) از طلبکار
همانطور که قبل تر اشاره شد، در برخی موارد طبق حکم دادگاه، خواهان یا طلبکار موظف است ابتدا خسارت احتمالی که ممکن است به علت توقیف اموال خوانده یا بدهکار به او وارد نماید را به صندوق دادگستری پرداخت کند و سپس قرار تأمین خواسته را اجرا نماید.
درصورتی که در نهایت، حکم به نفع خوانده صادر شود، خساراتی که در مدت توقیف مال او به موجب قرار تأمین خواسته به وی وارد شده است، از همین سپرده که که خواهان در صندوق دادگستری گذارده است و تأمین خواهان نام دارد، پرداخت میشود.
نکته: در تأمین خواسته ،خوانده (بدهکار) نیز میتواند از دادگاه علیه خواهان (طلب کار)درخواست تأمین بنماید. این درخواست را میتوان در دو مورد بررسی کرد:
اولا، خوانده یا بدهکار، برای خسارات ناشی از دادرسی تقاضای تأمین نماید
ثانیا، بدهکار برای حق الوکاله ای که به وکیل برای این دعوا پرداخت کرده است تقاضای تامین نماید.
نکات کاربردی در مورد اجرای قرار تامین خواسته :
- در صورتی که قرار تامین خواسته برای وجه نقد و اموال منقول مانند ماشین و غیره اجرا شود، استفاده از آن اموال را ممنوع مینماید. اما اگر اموال غیر منقول باشد، استفاده از آنها بلامانع است اما حق خرید و فروش تا زمان تعیین تکلیف دادگاه از شخص صلب میشود.
- براساس ماده 663 قانون تعزیرات، درصورت توقیف اموال بدهکار، اگر وی اقدام به فروش اموال موقوفه نماید، مجرم کیفری شناخته میشود. این عمل او، رسما تحت عنوان جرم “دخالت و یا تصرف غیر مجاز در اموال و اشیای توقیف شده” تعریف میشود. .
- درصورتی که مال فرد خوانده یا بدهکار در اختیار شخص ثالث باشد، معمولا ابلاغیه برای خود شخص ثالث ارسال میشود.
- اگر مالی که قرار است توقیف شود، در یک حوزه قضایی دیگر باشد، برای انتقال آن به حوزه دیگر باید نیابت قضایی اخذ شود.
- مستثنیات دین باید در تمام مواردی که قرار تامین منجر به توقیف مال میشود، رعایت شود.
- در قرار تامین خواسته، توقیف مزایا و حقوق کارمندان و … درصورت متاهل بودن یک چهارم، و اگر متاهل نباشند یک سوم است و در مورد حقوق بازنشستگی هم یک چهارم آن قابل توقیف است.
اعتراض به تامین خواسته مهریه
درصورت ابلاغ قرار تامین خواسته مهریه به شخص ، او حداکثر 10 روز مهلت دارد که نسبت به آن اعتراض کند و دادسرا پس از اولین جلسه به اعتراض رسیدگی کرده و تکلیف آن را مشخص مینماید. صدور قرار تامین خواسته مهریه و توقیف اموال مرد به اندازه مهریه یا بخشی از آن، به معنای امکان برداشت سریع از آن و یا محکومیت مرد محسوب نمی گردد.
وکیل برای اعتراض به تامین خواسته مهریه
یکی از مسائل مهمی که باید در تامین خواسته مهریه به آن توجه داشته باشید مشاوره حقوقی با یک وکیل خانواده است. وکلا براحتی و براساس تجربه ای که دارند ، قادر هستند بهترین راه را برای اعتراض به تامین خواسته مهریه به شما پیشنهاد بدهند. در صورتی که شما توانایی گرفتن وکیل برای این موضوع را ندارید می توانید فقط تنظیم دادخواست را به عهده وکیل بگذارید.
برای دریافت مشاوره رایگان طلاق، کلیک کنید
آثار تامین خواسته مهریه
از جمله آثار تامین خواسته میتوان به این موضوع اشاره نمود که حق هر نوع نقل و انتقال و فروش اموال از شوهر تا زمان تعیین تکلیف دادگاه گرفته میشود. همچنین در صورتی که مرد به اشخاص دیگری نیز بدهی داشته باشد، تامین خواسته زوجه ارجحیت خواهد داشت.
شرط توقیف اموال برای چک در دادگاه
وقتی چکی به نام شما صادر شده است، شما برای وصول آن به بانک مراجعه می کنید. اگر وصول شد که بحثی نیست. اما اگر به هر دلیلی مثل خالی بودن حساب یا امضای متفاوت، چک شما وصول نشد، می توانید به اصطلاح آن را برگشت بزنید و گواهی ای به نام گواهی عدم پرداخت دریافت کنید. با وجود این گواهی است که شما می‌توانید در دادگاه طرح دعوا کنید. در غیر این صورت ممکن نیست.
حال وقتی بخواهید شکایت کنید می توانید برای وصول طلب خود، از دادگاه بخواهید مال صادر کننده چک را در قالب تامین خواسته توقیف کند.
توقیف اموال برای چک در چه زمانی ممکن است؟
گفتیم که توقیف اموال با استفاده از تامین خواسته برای وقتی است که فرد از طریق دادگاه، مطالبه چک را خواسته است. حال می تواند قبل از تقدیم دادخواست و یا همزمان با آن، درخواست تامین خواسته کند. یعنی به اندازه مبلغ چک خود، اموالی مثل ماشین فرد را توقیف کند.
در اینجا نیز مجدد توصیه میشود به دلیل حساسیت کار و لزوم داشتن تجربه عملی در این زمینه برای تقدیم دادخواست و تامین خواسته چک از وکیل دادگستری کمک بگیرید تا هم در زمان انجام آن تسریع شود هم دادخواست شما به دلیل اشکالات رد نشود.
آیا دادگاه برای توقیف اموال وجهی دریافت می کند؟
همانطور که قبل تر نیز اشاره شد، جواب این سوال بله است. دادگاه هزینه ای را از شخص شاکی به عنوان تامین یا سپرده دریافت میکند تا در صورتی که او در دعوا برنده نشد، خسارت ناشی از توقیف اموال خوانده یا بدهکار جبران شود.
تنها در صورتی شاکی از پرداخت سپرده معاف میشود که قاضی تشخیص دهد احتمال پیروز شدن او در دادگاه بسیار زیاد است.
شرط صدور قرار تأمین خواسته بدون گرفتن ضمانت (تامین) از طلبکار
برای بهره مندی از این امتیاز فرد لازم است در موعد مقرر یعنی ۱۵ روز چک را مطالبه کرده باشد و برگشت بزند و اگر خارج از این موعد انجام دهد؛ دادگاه خسارت احتمالی دریافت می کند که معمولا ۲۰ درصد مبلغ تامین خواهد بود.
نکته: بعد از ۱۵ روز برگشت زدن هم، چک همچنان معتبر است اما آن امتیاز توقیف اموال به صورت مجانی را از دست می دهد.
چه اموالی برای مطالبه چک قابل توقیف هستند؟
باید بدانیم که از نظر اخلاقی حتی اگر فرد طلب های فراوان داشته باشد آنچه لازمه و ضرورت زندگی وی است قابل توقیف نیست. برای مثال: خانه ای که فرد در آن زندگی می کند و ساکن است قابل توقیف نیست و آذوقه وی و گوشی موبایل و ابزار کار وی نیز چنین است.
اما ماشین شخص اگر محل درآمد وی ماشین نباشد، طلاها و خانه های دیگر و زمین و حساب بانکی و سهام بورس وی قابل توقیف است.
تامین خواسته در چک کیفری
همانطور که میدانید، چک قابلیت شکایت کیفری دارد. لذا با شکایت کیفری به علت عدم واخواست چک نیز می توان درخواست تامین خواسته و توقیف اموال بدهکار را خواست.
برای اخذ مشاوره رایگان در حوزه دعاوی پولی و بانکی می توانید از طریق شماره با وکلای موسسه حقوقی دادخواهان مجد در ارتباط باشید.
توقیف اموال برای چک صیادی
در چک های جدید قانون گذار حمایت ویژه ای از دارنده چک به عمل آورده است. قبلا خواندیم که فرد باید در دادگاه اقامه دعوا کند و سپس درخواست تامین خواسته کند تا معلوم شود تکلیف دعوا چه می شود.
اما در حال حاضر با گرفتن گواهی عدم پرداخت و داشتن کد رهگیری، حساب های صادر کننده حتی کارت های بانکی وی مسدود می شود. تا زمان تسویه چک، بدهکار حتی توانایی انجام خرید های کوچک را ندارد.
کاری که قبلا ماه ها به طول می انجامید تا دادگاه رای صادر کند، حالا با فرض اینکه حق با دارنده چک است بسیار کوتاه تر شده است. لذا قانون داسرا فورا برای وصول چک، اجراییه صادر می کند تا از طریق اجرای احکام مال فرد توقیف شود و به فروش برسد (البته اگر با ابلاغ و اخطار قبلی به صادر کننده ، مبلغ چک پرداخت نشود).
مشاوره حقوقی برای مطالبه چک صیادی
چک صیادی امتیازات فراوانی برای دارنده دارد که بتواند به راحتی چک را وصول کند. مثل درخواست اجرائیه مستقیم که نوعی میانبر به حساب می آید. لذا اگر دارنده چک صیادی و چک های قدیمی هستید توصیه می شود روال کار و تنظیم درخواست را به وکلای خبره این حوزه بسپارید و یا در نحوه پیش برد کار از ایشان مشورت بخواهید.
