عدم آگاهی از ابعاد حقوقی اسناد تجاری مانند سفته و برات، بعضا باعث ایجاد دردسرهای بزرگی میشود که رهایی از آنها ممکن است به قیمت از دست دادن بسیاری از دارایی ها یا سلامتی شما تمام شود. برات وصولی یکی از اسناد تجاری پرکاربرد میباشد. در این مقاله قصد داریم تا ابعاد مختلف این موضوع را مورد بررسی قراردهیم. در ابتدا، تعریفی کلی از برات را ارئه میدهیم و در پاراگراف های بعدی ابعاد گسترده تری از موضوع برات وصولی را تشریح خواهیم کرد.
برات چیست؟
برات در اصل یک سند مالی-تجاری است که بر خلاف چک و سفته از سوی خواهان یا طلبکار به بدهکار داده میشود. در صورتی که بدهکار برات را بپذیرد، ملزم به پرداخت وجه برات در تاریخ معین به طلبکار یا نماینده قانونی وی میشود. برات معمولا زمانی استفاده میشود که شخصی از شخص دیگری طلب داشته باشد و در عین حال به شخص ثالثی بدهکار باشد. در این شرایط فرد میتواند براتی صادر کند در وجه شخص طلبکار و به مسئولیت پرداخت کسی که به او بدهکار است.
برات اسنادی وصولی چیست؟ (برات وصول)
در پاراگراف قبلی، مفهوم برات را توضیح دادیم. برات انواع مختلفی دارد که یک از پرکاربرد ترینهای آن، برات وصولی یا برات اسنادی وصولی است. این نوع برات معمولا برای معاملاتی استفاده میشود که یکی از طرفین معامله در کشور دیگری باشد.
بنابراین، چنانچه طلبکار و بدهکار در دو کشور مختلف باشند و در کنار قرارداد خرید و فروش، برات نیز صادر شود، به آن بروات اسنادی وصولی گفته میشود. نکته قابل توجه این است که نقل و انتقال سند برات باید توسط سیستم بانکی بین المللی انجام پذیرد که با توجه به تحریم های ایران بعضا با مشکلاتی همراه است.
تامین خواسته چیست؟ اینجا بخوانید
روش های پرداختی وصولی مانند برات، به علت هزینه پایین و امنیت مناسب، مورد توجه بسیاری از بازرگانان قرار گرفته است و لذا به یکی از اصلی ترین روش های پرداخت بین الملل بدل شده است .
ارکان برات
برای رسمی شدن اسناد تجاری همواره ذکر برخی نکات الزامی است. به این منظور که با عدم درج این نکات، سند، تجاری محسوب نمیشود و یک سند عادی تلقی میگردد. در این بخش قصد داریم تا ارکان برات را بررسی نماییم.
طبق ماده 223 قانون تجارت بند ارکان زیر باید در برات ذکر شود تا جنبه رسمی بود این سند جاری گردد:
- قید کلمه “برات” در برگه
- تاریخ تنظیم سند شامل روز و ماه و سال
- اسم شخصی که باید برات را تادیه نماید
- تعیین ملبغ برات
- تاریخ تادیه وجه برات
- مکان تادیه وجه برات ( محل اقامت محال علیه یا محل دیگر)
- نام و نام خانوادگی کامل شخصی که برات در وجه او پرداخته میشود
- ذکر شود که تمامی نسخه ها دارای اعتبار یکسان میباشند.
اصطلاحات بازرگانی مهم در موضوع برات (طرف های درگیر در برات وصولی)
خریدار: واردکننده یا متقاضی همان خریدار است. خریدار کسی است که باید قبولی نویسی کند و برات برای او صادر میشود.
فروشنده: صادر کننده برات یا همان ذینفع، فروشنده است.
بانک فروشنده: بانک فروشنده در فرآیند اسناد وصولی، وظیفه دریافت برات از فروشنده و ارسال آن برای بانک خریدار را دارد.
بانک خریدار: بانک خریدار وظیفه دریافت برات از بانک فروشنده و ارسال آن به خریدار را دارد.
انواع برات وصولی
1. بروات اسنادی وصولی دیداری (Documents Against Payments D/P):
در صورتی که در فرم برات کلمه Sight را مشاهده کردید، به این معنا است که این برات از نوع دیداری است. در این نوع برات فروشنده در فرم دستور وصول یا Collection Order، به بانک کارگزار اعلام میکند که در ازای دریافت وجه، برات و اسناد را در اختیار خریدار قرار دهد.
بنابراین تا زمانی که خریدار وجهی پرداخت ننماید، بانک برات را در اختیار ایشان قرار نمیدهد. بعضا نیز فروشنده اسناد خود را بدون برات از طریق بانک در اختیار خریدار قرار میدهد.
2. بروات اسنادی وصولی مدت دار (Documents Against Acceptance D/A):
در این حالت برای گرفتن برات و اسناد از جانب خریدار، نیازی به پرداخت آنی وجه نیست. فروشنده براساس قرارداد، برات مدت دار 60، 90، 180 روزه یا بیشتر صادر میکند و از بانک کارگزار خود میخواهد که پس از قبولی نویسی برات مورد نظر توسط خریدار، آن را در اختیار خریدار قرار دهد.
خریدار باید برگه قبولی نویسی را از بانک کارگزار خود دریافت نماید و پس از تکمیل به بانک تحویل نماید.
نحوه پرداخت به شیوه برات وصولی
در بخش های قبلی ابعاد مختلف یرات وصولی را تشریح کردیم. در ایجا توجه شما را به یک مدل جلب میکنیم که با دقت به آن میتوانید نحوه پرداخت به شیوه برات اسنادی را به خوبی درک کنید.
وکیل امور بازرگانی
اگر در حوزه بازرگانی، واردات یا صادرات کسب و کاری دارید به شما حتما توصیه میکنیم تا در مراحل مختلف، با یک وکیل خبره در خصوص ابعاد حقوقی پروژه مشورت نمایید. وکیل های مجرب موسسه حقوقی دادخواهان مجد، به مدیریت محمد فتحی، وکیل پایه یک دادگستری، به شما کمک میکنند تا از چالش های مختلف کسب و کارهای بازرگانی، سربلند بیرون بیایید. برای دریافت مشاوره رایگان میتوانید با شماره تماس حاصل فرمایید. همچنین میتوانید با تکمیل فرم مشاوره رایگان، از وکیل های موسسه حقوقی دادخواهان مجد بخواهید تا در اسرع وقت با شما در ارتباط باشند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص خدمات حقوقی موسسه دادخواهان مجد کلیک کنید!