طلاق صوری چیست و چه پیامد هایی دارد؟

پادکست طلاق صوری پیامد های آن؟

طلاق یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین مسائل اجتماعی است که می‌تواند تأثیرات عمیقی بر زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی افراد داشته باشد. این پدیده که به پایان رسمی و قانونی یک زندگی مشترک منجر می‌شود، معمولاً به دلایل مختلفی مانند ناسازگاری، عدم تفاهم، مشکلات اقتصادی و خیانت رخ می‌دهد. در این میان، طلاق نه تنها بر زوجین بلکه بر فرزندان و دیگر اعضای خانواده نیز تأثیرات روانی و اجتماعی گسترده‌ای می‌گذارد.

اما در کنار طلاق‌های واقعی و مبتنی بر مشکلات حقیقی، نوع دیگری از طلاق نیز وجود دارد که با انگیزه‌های متفاوت و دروغین صورت می‌گیرد؛ به این نوع از طلاق، طلاق صوری می‌گویند. طلاق صوری زمانی رخ می‌دهد که زوجین به طور واقعی قصد جدایی ندارند و تنها برای دستیابی به اهدافی خاص مانند فرار از قوانین، کسب امتیازات مالی یا اجتماعی و یا تسهیل امور مهاجرت به صورت نمادین و بدون قطع واقعی زندگی مشترک، اقدام به طلاق می‌کنند.

در این مقاله قصد داریم به بررسی جامع و دقیق مفهوم طلاق صوری، انگیزه‌ها و دلایل پشت پرده آن، تأثیرات آن بر زوجین و جامعه، و همچنین پیامدهای قانونی و اجتماعی این نوع طلاق بپردازیم. با ما همراه باشید تا به ابعاد مختلف این موضوع بپردازیم.

مفهوم طلاق صوری

طلاق صوری به معنای قطع واقعی زندگی مشترک نیست. در واقع، این نوع طلاق به عنوان ابزاری برای رسیدن به اهداف خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر، زوجین ممکن است به دلایلی مانند فرار از مسئولیت‌های مالی، کسب مزایای اجتماعی یا مالی، تسهیل در مهاجرت یا حتی دور زدن قوانین ازدواج مجدد، اقدام به طلاق صوری کنند.

در بسیاری از موارد، طلاق صوری به‌عنوان یک راه‌حل موقت برای مشکلات موجود در زندگی زناشویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، زوجین ممکن است با استفاده از طلاق صوری سعی کنند تا مشکلات اقتصادی را پشت سر بگذارند یا در پی دریافت حمایت‌های اجتماعی و دولتی به طور غیرمستقیم باشند.

انگیزه‌های طلاق صوری

انگیزه‌های طلاق صوری می‌تواند بسیار متنوع باشد و بسته به شرایط فردی و اجتماعی هر زوج متفاوت است. برخی از این انگیزه‌ها عبارتند از:

• مشکلات مالی: در برخی موارد، زوجین ممکن است برای فرار از بدهی‌ها یا تعهدات مالی به طلاق صوری متوسل شوند.
• حصول مزایای اجتماعی: برخی افراد برای دریافت مزایای دولتی یا اجتماعی ممکن است به طلاق صوری روی آورند. به عنوان مثال، زنانی که به‌دنبال دریافت حمایت مالی از دولت هستند، ممکن است اقدام به طلاق صوری کنند.
• تسهیل در مهاجرت: در برخی موارد، افراد به دلیل محدودیت‌های قانونی در کشور خود، ممکن است برای آسان‌تر شدن روند مهاجرت، به طلاق صوری روی آورند.
• مسائل فرهنگی و اجتماعی: در برخی از فرهنگ‌ها، طلاق به عنوان یک تابو شناخته می‌شود و افراد برای جلوگیری از stigmatization ممکن است به طلاق صوری متوسل شوند.
• پیامدهای طلاق صوری
• طلاق صوری می‌تواند پیامدهای مختلفی برای زوجین و جامعه به همراه داشته باشد. از جمله این پیامدها می‌توان به:
• تأثیر بر روابط خانوادگی: طلاق صوری ممکن است موجب ایجاد تنش و اختلاف در روابط خانوادگی شود و به مشکلات اجتماعی منجر گردد.
• پیامدهای قانونی: در بسیاری از کشورها، طلاق صوری ممکن است با پیامدهای قانونی همراه باشد. به عنوان مثال، ممکن است زوجین به خاطر نداشتن شرایط لازم برای طلاق واقعی با مشکلات قانونی مواجه شوند.
• آسیب به فرزندان: طلاق صوری می‌تواند به آسیب‌های روانی و اجتماعی برای فرزندان منجر شود، زیرا آن‌ها در فضایی از عدم قطعیت و تنش بزرگ می‌شوند.
• مشکلات اجتماعی: در سطح جامعه، طلاق صوری می‌تواند به کاهش اعتماد به قوانین و نظام‌های اجتماعی منجر شود و باعث ایجاد چالش‌هایی در تأمین امنیت و ثبات خانواده‌ها گردد.

در این بخش به بررسی دلایل و انگیزه هایی که باعث میشود افراد به طلاق صوری روی بیاورند پرداختیم.در ادامه به بررسی ۲ مورد از اصلی ترین این دلایل خواهیم پرداخت.

طلاق صوری برای دریافت مستمری

طبق قوانین موجود، دخترانی که پدرشان فوت کرده و شغل یا همسر ندارند، می‌توانند از مستمری پدر مرحوم خود بهره‌مند شوند. حتی اگر این دختران قبلاً ازدواج کرده و بعد از آن طلاق گرفته باشند، در صورت اثبات طلاق و عدم اشتغال به کار، می‌توانند از این حق قانونی بهره‌مند شوند.

یکی از مواردی که منجر به طلاق صوری می‌شود، طلاق برای دریافت مستمری تأمین اجتماعی است. در این حالت، زنی که می‌خواهد از مستمری پدر فوت شده‌اش استفاده کند، به صورت صوری از همسرش طلاق می‌گیرد یا شوهرش او را طلاق می‌دهد. سپس، در صورتی که طلاق از نوع رجعی باشد، شوهر در مدت عده به زن رجوع کرده و زندگی مشترک آن‌ها بدون هیچ تغییر واقعی ادامه پیدا می‌کند.

باید توجه داشت که بر اساس قانون حمایت خانواده، اگر مردی همسرش را طلاق دهد و سپس به او رجوع کند، موظف است این رجوع را ثبت کند. عدم ثبت رجوع از طلاق ممکن است به مجازات قانونی منجر شود. در مواردی که طلاق از نوع بائن باشد و مرد نتواند در مدت عده به زن رجوع کند، زوجین ممکن است با صیغه موقت طولانی مدت دوباره به زندگی مشترک بازگردند.

این نوع اقدامات برای دریافت مستمری، علاوه بر اینکه غیرقانونی هستند و به تضییع حقوق دیگران منجر می‌شوند، می‌توانند برای زن و مرد نیز مشکلاتی ایجاد کنند. زن با انجام این کار، حقوق قانونی خود که به موجب ازدواج دائمی به او تعلق می‌گیرد را از دست می‌دهد. به عنوان مثال، در ازدواج موقت، رابطه توارث میان زن و شوهر برقرار نمی‌شود و در صورت فوت شوهر، زن از او ارث نمی‌برد.

همچنین، سازمان تأمین اجتماعی تنها در صورتی به زن مستمری می‌پردازد که واقعاً شاغل نبوده و درآمدی نداشته باشد. این سازمان ممکن است با تحقیقات محلی و روش‌های دیگر، صوری بودن طلاق را تشخیص دهد و اگر مشخص شود که طلاق صرفاً برای دریافت مستمری بوده، مستمری زن قطع خواهد شد و حتی ممکن است مجبور به بازپرداخت مبالغ دریافتی شود. به این ترتیب، طلاق صوری هیچ اثری قانونی نخواهد داشت.

طلاق صوری برای معافیت فرزند از سربازی

یکی از دلایل مهمی که ممکن است افراد به طلاق صوری روی آورند، کسب معافیت فرزند از خدمت سربازی است. در این شرایط، زن و شوهر به صورت غیرواقعی از هم جدا می‌شوند تا فرزندشان بتواند از خدمت سربازی معاف شود. پس از انجام طلاق، ممکن است زوجین به زندگی مشترک خود بازگردند یا یک صیغه طولانی مدت، مانند صیغه ۹۹ ساله، منعقد کنند.

برای اینکه فرزندی که والدینش طلاق گرفته‌اند، بتواند معافیت سربازی بگیرد، باید شرایط خاصی وجود داشته باشد. به عنوان مثال، این فرزند باید تنها پسر خانواده باشد و مسئولیت تأمین هزینه‌های زندگی مادرش را بر عهده داشته باشد. همچنین باید به سن قانونی ۱۸ سال رسیده باشد و مادر نیز ازدواج مجدد نکرده باشد.

به منظور جلوگیری از سوءاستفاده و انجام طلاق صوری برای کسب معافیت سربازی، قانونی تصویب شده که بر اساس آن، باید حداقل ۳۰ ماه (دو سال و نیم) از تاریخ طلاق بائن یا طلاق رجعی گذشته باشد تا کارت معافیت دائم صادر شود. در این مدت، فرزند تنها معافیت موقت دریافت می‌کند و پس از گذشت ۳۰ ماه و در صورت وجود شرایط لازم، معافیت دائمی خواهد شد.

این شرط سختگیرانه به منظور جلوگیری از طلاق‌های صوری برای دریافت معافیت سربازی تعیین شده است. به این ترتیب، تنها پس از گذشت ۳۰ ماه از یک طلاق واقعی، معافیت دائم صادر می‌شود. در صورتی که مشخص شود طلاق صرفاً به منظور معافیت بوده و صوری است، فرزند باید به خدمت سربازی اعزام شود و آثار قانونی طلاق صوری اعمال نخواهد شد.

روش های اثبات طلاق صوری

1.انجام تحقیق توسط سازمان تامین اجتماعی

2.تحقیقات محلی

3.شهادت شهود به صوری بودن طلاق

4.ثبت ازدواج مجدد زوجین در محضر ازدواج

حال سوالی که مطرح میشود این است که حکم طلاق صوری چیست؟

حکم طلاق صوری چیست؟

در نظام حقوقی ایران، هیچ ماده قانونی خاصی به‌طور مستقیم به طلاق صوری و آثار آن نپرداخته است. اما می‌توان از اصول کلی قوانین برای بررسی وضعیت طلاق صوری استفاده کرد.

در قانون مدنی، ماده ۲۱۸ به معاملات صوری اشاره دارد و تصریح می‌کند که معاملاتی که به‌منظور فرار از بدهی‌ها یا به‌صورت صوری و غیرواقعی انجام شده باشند، باطل و فاقد اثر قانونی هستند. این قاعده می‌تواند به نوعی به طلاق صوری نیز تعمیم یابد، زیرا هدف از این اقدام نیز مشابه، یعنی دور زدن قوانین و بهره‌برداری از مزایای غیرقانونی است.

علاوه بر این، ماده ۱۱۳۶ قانون مدنی مقرر می‌دارد که طلاق باید با قصد واقعی و به‌طور صحیح انجام شود و طلاق‌دهنده باید بالغ، عادل، قاصد و مختار باشد. از این ماده می‌توان نتیجه گرفت که اگر طلاق‌دهنده (مرد یا زن) قصد واقعی برای طلاق نداشته باشد و فقط به‌منظور دستیابی به منافع خاص یا دور زدن قوانین، اقدام به طلاق صوری کند، این طلاق به‌طور قانونی معتبر نخواهد بود.

در نتیجه، طلاق صوری به‌معنای آن است که طلاق به‌طور واقعی و حقیقی اتفاق نیفتاده و از نظر قانونی فاقد اثر است. به عبارت دیگر، چنین طلاقی نمی‌تواند باعث تغییر وضعیت حقوقی یا اجتماعی زوجین شود و به‌طور کلی به‌عنوان طلاق واقعی شناخته نمی‌شود.

سخن پایانی

در مواردی که زن و مرد بدون داشتن قصد واقعی برای خاتمه رابطه زناشویی، اقدام به طلاق می‌کنند تا از مزایای قانونی مختص به طلاق‌گرفتگان، مانند دریافت مستمری یا معافیت فرزندان از خدمت سربازی، بهره‌مند شوند، چنین طلاقی به‌عنوان طلاق صوری شناخته می‌شود. طبق قوانین موجود، این نوع طلاق از نظر قانونی باطل و فاقد آثار حقوقی است. به عبارت دیگر، طلاق صوری نمی‌تواند منجر به تغییر وضعیت قانونی زوجین یا دریافت مزایای مورد نظر شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره تخصصی در خصوص مسائل مربوط به طلاق و حقوق قانونی، به موسسه حقوقی دادخواهان مجد مراجعه کنید. تیم متخصص و مجرب ما آماده است تا به شما در حل مشکلات حقوقی و دستیابی به راه‌حل‌های قانونی کمک کند. برای مشاوره و خدمات حقوقی مورد نیاز خود با ما تماس بگیرید و از مشاوره‌های حرفه‌ای بهره‌مند شوید.