راه‌های رهایی از بار سنگین مهریه؛ چگونه مهریه را قسط ‌بندی کنیم؟

پادکست چگونه مهریه را قسط ‌بندی کنیم؟

ازدواج یک تعهد قانونی و اجتماعی بین دو نفر است که به صورت رسمی انجام می‌شود و با همکاری دولت یا موسسه‌های مرتبط ثبت می‌شود. در فرآیند ازدواج، مهریه یکی از موارد مهم است که معمولاً به عنوان نشانه‌ای از تعهد و علاقه طرفین به یکدیگر پرداخت می‌شود. مهریه می‌تواند شامل پول یا دارایی‌های دیگری باشد که توسط شوهر به همسر اهدا می‌شود.

مهریه در حالت کلی عند المطالبه است یعنی  پرداخت مهریه به همسر ،زمانی که او از شوهر خود درخواست کند است. به عبارت دیگر، مهریه در این حالت به طور مشخص و پیش از ازدواج معین نمی‌شود، بلکه همسر حق دارد تا در هر زمانی که اراده کند، مهریه را از شوهر خود بخواهد مگر اینکه عند الاستطاعه باشد که به معنای پرداخت مهریه بر اساس قدرت مالی و استطاعت شوهر است. در این حالت، مهریه زمانی پرداخت میشود که شوهر قادر به پرداخت آن باشد، بدون اینکه همسر حق داشته باشد در هر زمانی از او درخواست کند.

تقسیط مهریه به چه معناست؟

هدف اصلی از مهریه اعطای یک نوع تضمین و پشتیبانی مالی برای همسر جدید است، اما روش و زمان پرداخت آن ممکن است بر اساس تفاوت‌های فرهنگی و قوانین محلی متفاوت باشد.

درواقع زمانی که زوج قادر به پرداخت مهریه نباشد دادگاه اقدام به تقسیط مهریه میکند. به این معنی که زوج باید مهریه را به صورت أقساط در بازه های زمانی معین پرداخت کند . لذا در این گفتار قصد داریم به بررسی تقسیط مهریه،شرایط و نحوه آن به صورت تفصیلی بپردازیم.

دلایل تقسیط مهریه

تقسیط مهریه یا قسطی کردن، روشی است که در آن مهریه به صورت اقساط یا در بازه‌های زمانی معین به شوهر پرداخت می‌شود. این روش مالی به زوج جدید کمک می‌کند تا بار مالی را کاهش دهند و بهترین راه مدیریت مالی را برای خود انتخاب کنند.

مزایای تقسیط مهریه شامل موارد زیر می‌شود:

• کاهش فشار مالی: با پرداخت مهریه به صورت اقساط، فشار مالی بر روی زوج جدید کاهش می‌یابد و آنها امکان دارند به آرامی این مبلغ را پرداخت کنند بدون اینکه به شدت به امور مالی تحت فشار قرار گیرند.
• انعطاف‌پذیری مالی: تقسیط مهریه به زوج جدید انعطاف بیشتری در مدیریت مالی خود ارائه می‌دهد. آنها می‌توانند مبلغ مهریه را بر اساس وضعیت مالی خود تعیین کرده و با اقساط منظم آن را پرداخت کنند.
• حفظ حقوق زوجین: تقسیط مهریه می‌تواند به زوجین کمک کند تا حقوق مالی خود را حفظ کنند و از احتمالی کاهش ارزش مهریه در آینده جلوگیری کنند.

به علاوه، در برخی موارد، قوانین محلی ممکن است به تقسیط مهریه حمایت کنند و از زوجین بخواهند که این روش را پیشنهاد کنند. این موارد ممکن است بر اساس فرهنگ و قوانین مربوط به هر جامعه متفاوت باشد.

به طور کلی، تقسیط مهریه یک روش مالی موثر است که می‌تواند به زوج جدید کمک کند تا بار مالی را کاهش دهند و بهترین راه مدیریت مالی را برای خود انتخاب کنند.

شرایط تقسیط مهریه

طبق قوانین مربوطه، زن به محض انجام عقد نکاح، مالک مهریه می‌شود و می‌تواند حتی در دوران عقد نیز، کل مبلغ مهریه خود را مطالبه کند. با این حال، مطالبه مهریه توسط زن، به معنای بروز اختلاف بین زن و شوهر نیست؛ زن هر زمان که بخواهد، مهریه خود را مطالبه کرده و شوهر نیز، موظف است به درخواست زن، آن را پرداخت کند.

اما معمولاً مهریه تعیین شده حین عقد نکاح، ممکن است بسیار زیاد و فراتر از توان مالی شوهر باشد، و شوهر نتواند کل مبلغ مهریه را به صورت یکجا پرداخت کند. در این صورت، قانون این امکان را فراهم می‌آورد که شوهران، تحت شرایط خاصی، درخواست تقسیط مهریه را داشته باشند. این درخواست منوط به اثبات اعسار خود در دادگاه است.

اعسار به معنای این است که شخص، اموال کافی برای پرداخت بدهی‌های خود را نداشته و یا موقتاً، به اموال خود دسترسی ندارد تا بتواند دین خود را پرداخت کند. در صورتی که اعسار مرد در دادگاه اثبات شود، مرد از پرداخت کل مهریه به صورت یکجا معاف می‌شود و بر اساس حکم قاضی دادگاه، ملزم به پرداخت مهریه زن به صورت اقساطی می‌شود.

درباره شرایط تقسیط مهریه زن، باید توجه داشت که تقسیط مهریه، منوط به ارائه مدارک لازم برای تقسیط آن است. مهم‌ترین شرط تقسیط مهریه زن، اثبات ادعای معسر بودن مرد برای پرداخت کل مهریه است. به عبارت دیگر، مرد باید بتواند با ارائه مدارک مربوطه، ثابت کند که اموال کافی برای پرداخت مهریه را ندارد و اعسار خود را به اثبات برساند.

همچنین لازم به ذکر است که برخی از اموال، به عنوان مستثنیات دین تعریف شده‌اند؛ به این معنا که اگر شخص صرفاً این اموال را داشته باشد، نمی‌توان از محل آنها، مهریه زن را توقیف کرد. بر اساس قوانین مربوط به اجرای احکام مدنی، برخی از موارد به عنوان مستثنیات دین تعریف شده‌اند که از توقیف بابت مهریه زن مستثنی هستند.

بنابراین، اگر مرد، بجز اموال مذکور، مال دیگری برای پرداخت مهریه زن نداشته باشد، معسر محسوب می‌شود و می‌تواند ادعای اعسار نماید. در نهایت، شرایط تقسیط مهریه مرد، مشروط به اثبات اعسار او و عدم داشتن مالی دیگر به جز مستثنیات دین، است که باید با ارائه مدارک لازم برای قسطی کردن مهریه، به دادگاه اثبات شود.

روش تقسیط مهریه

ممکن است این سوال مطرح شود که نحوه انجام این تقسیط چگونه است و در صورتی که مرد ادعای اعسار از پرداخت مهریه داشته باشد، دادگاه چگونه مهریه را قسط بندی می‌کند؟

برای پیگیری این مسئله، مرد باید ابتدا دادخواست اعسار از مهریه را به دادگاه ارائه دهد. این امر به این صورت است که مرد باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست اعسار خود را تقدیم کند. برای تنظیم این دادخواست، تمامی اسناد و مدارکی که ناتوانی مالی مرد را نشان می‌دهند، باید ارائه شود و همچنین، استشهادیه شهود که اعسار مرد را تأیید کند، به دادخواست ضمیمه می‌شود.

نکته مهمی که در مورد نحوه تقسیط مهریه وجود دارد، این است که دادگاه با توجه به توانایی مالی مرد، اقدام به قسط بندی مهریه می‌کند. هرچه حقوق مرد بیشتر باشد، مبلغ اقساط تعیین شده نیز بیشتر خواهد بود. اما در مورد زن، دادگاه معمولاً ابتدا حکم به پرداخت مبلغی به عنوان پیش قسط مهریه صادر می‌کند و برای مابقی، اقساط ماهیانه تعیین می‌شود.

بنابراین، نحوه تقسیط مهریه زن، متفاوت و متغیر است و مقدار اقساط تعیین شده بستگی به سطح مالی و درآمد مرد دارد. در هر صورت، تمامی حقوق مرد را نمی‌توان بابت مهریه زن، تقسیط کرد؛ زیرا نحوه تقسیط مهریه باید به نحوی باشد که معیشت و زندگی مرد، تحت تأثیر قرار نگیرد.

مدارک مورد نیاز برای تقسیط مهریه

در قسمت‌های قبلی، به شرایط و روش‌های تقسیط مهریه زن پرداختیم. اما گاهی ممکن است این سوال مطرح شود که برای ارائه تقاضای تقسیط مهریه، مرد باید چه مدارکی را به دادگاه ارائه دهد؟

برای اثبات اعسار، مرد باید دادخواست اعسار خود را به دادگاه ارائه کند. اسناد و مدارکی که باید ضمیمه این دادخواست باشند، عبارتند از:

• دادنامه یا رای دادگاه مبنی بر محکومیت مرد به پرداخت مهریه زن. این اولین مدرکی است که برای درخواست تقسیط مهریه لازم است.
• استشهادیه دو نفر شاهد از اقوام، دوستان یا همکاران که از وضعیت مالی مرد آگاهند و تأیید کننده ناتوانی او از پرداخت مهریه زن هستند. این مدارک بر روی برگه سفید نوشته و امضا شهود رسمی می‌گیرند.
• صورت کلیه اموال منقول و غیر منقول، وضعیت وجوه نقد در کلیه حساب‌های بانکی، و فهرست کلیه نقل و انتقال اموال در طول یک سال گذشته.

این مدارک نیز جزو موردنیاز برای تقسیط مهریه است و می‌توانید فرم‌های مربوطه را از دفاتر خدمات قضایی دریافت و تکمیل کنید.

سخن پایانی

شرط برای تقسیط مهریه، این است که مرد باید در دادگاه ادعای اعسار خود را اثبات کند. فرآیند تقسیط مهریه به این صورت است که مرد، دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه ارائه می‌دهد و مدارک مورد نیاز برای تقسیط مهریه را ارائه می‌کند، از جمله صورت‌های اموال و دارایی‌های خود در سال اخیر، به علاوه استشهادیه دو نفر شاهد که به دادخواست تقسیط مهریه الحاق می‌شود.

موسسه حقوقی دادخواهان مجد می‌تواند به شما در امور حقوقی مرتبط با ادعای اعسار برای پرداخت مهریه و نحوه اثبات معسر بودن کمک کند. این موسسه دارای وکلایی با تجربه در امور حقوقی مربوط به ازدواج و مهریه است که می‌توانند شما را در فرآیند تقسیط مهریه راهنمایی کنند و مشاوره لازم را ارائه دهند.